കേരളത്തിലെ കോളനിവൽക്കരണ കാലഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന യുദ്ധങ്ങൾ
കേരളത്തിന്റെ ചരിത്രത്തിൽ യൂറോപ്യൻ ശക്തികളുടെ വരവോടെ നിരവധി നിർണ്ണായകമായ യുദ്ധങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. പ്രാദേശിക രാജാക്കന്മാരും യൂറോപ്യൻ ശക്തികളും തമ്മിലുള്ള അധികാര വടംവലികൾ കേരളത്തിന്റെ സാമൂഹിക, രാഷ്ട്രീയ, സാമ്പത്തിക മേഖലകളിൽ വലിയ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തി. അത്തരം ചില പ്രധാന യുദ്ധങ്ങളെക്കുറിച്ചും അവയുടെ പ്രാധാന്യത്തെക്കുറിച്ചും താഴെ വായിക്കുക.
കേരളത്തിൽ പോർച്ചുഗീസുകാർക്ക് തങ്ങളുടെ സ്വാധീനം ഉറപ്പിക്കാൻ സഹായിച്ച ആദ്യത്തെ പ്രധാന സൈനിക നീക്കമായിരുന്നു 1504-ൽ നടന്ന കൊച്ചി യുദ്ധം. പോർച്ചുഗീസ് സൈന്യാധിപൻ ഡുവർത്തെ പാച്ചേക്കോ പെരേരയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള പോർച്ചുഗീസ് സേനയും കൊച്ചി രാജ്യവും ഒരുമിച്ച് കോഴിക്കോട് സാമൂതിരിയുടെ വൻ സൈന്യത്തെ നേരിട്ടു. സാമൂതിരിയുടെ സൈന്യം വൻതോതിലുള്ളതായിരുന്നെങ്കിലും, പോർച്ചുഗീസുകാരുടെ നൂതനമായ യുദ്ധതന്ത്രങ്ങളും കൊച്ചി സൈന്യത്തിന്റെ പ്രാദേശികമായ അറിവും ഈ യുദ്ധത്തിൽ നിർണ്ണായകമായി.
പ്രധാനമായും കൊച്ചിയിലെ വൈപ്പിൻകര കേന്ദ്രീകരിച്ചായിരുന്നു ഈ യുദ്ധം. പോർച്ചുഗീസുകാരുടെ ചെറിയ കപ്പലുകളും വടക്കൻ കടലിലെ വേലിയേറ്റവും അവർക്ക് ഗുണകരമായി. സാമൂതിരിയുടെ തുടർച്ചയായ ആക്രമണങ്ങളെ അവർ സമർത്ഥമായി പ്രതിരോധിക്കുകയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ സൈന്യത്തിന് കനത്ത നഷ്ടം വരുത്തുകയും ചെയ്തു. ഈ യുദ്ധത്തിലെ വിജയം പോർച്ചുഗീസുകാർക്ക് കൊച്ചിയിൽ സൈനികവും വാണിജ്യപരവുമായ മേൽക്കോയ്മ സ്ഥാപിക്കാൻ അവസരമൊരുക്കി. കേരളത്തിൽ യൂറോപ്യൻ കൊളോണിയൽ ശക്തികളുടെ ആധിപത്യത്തിന് തുടക്കം കുറിച്ച ഒരു സുപ്രധാന സംഭവമായി ഈ യുദ്ധം ചരിത്രത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു.
കൊച്ചി യുദ്ധം (1504) - ചോദ്യങ്ങളും ഉത്തരങ്ങളും- കൊച്ചി യുദ്ധം നടന്ന വർഷം ഏത്? - 1504
- പോർച്ചുഗീസ് സൈന്യത്തെ നയിച്ച കമാൻഡർ ആരായിരുന്നു? - ഡുവർത്തെ പാച്ചേക്കോ പെരേര (Duarte Pacheco Pereira)
- ഈ യുദ്ധത്തിൽ പോർച്ചുഗീസുകാരുടെ സഖ്യകക്ഷി ആരായിരുന്നു? - കൊച്ചി രാജ്യം
- പോർച്ചുഗീസുകാരും കൊച്ചി രാജ്യവും ആർക്കെതിരെയാണ് പോരാടിയത്? - കോഴിക്കോട് സാമൂതിരി
- കൊച്ചി യുദ്ധത്തിന്റെ പ്രധാന ഫലം എന്തായിരുന്നു? - പോർച്ചുഗീസുകാർക്ക് കൊച്ചിയിൽ സൈനികവും വാണിജ്യപരവുമായ മേൽക്കോയ്മ ലഭിച്ചു.
- കേരളത്തിൽ ഒരു യൂറോപ്യൻ ശക്തിയുടെ സ്വാധീനം ഉറപ്പിച്ച ആദ്യത്തെ പ്രധാന യുദ്ധം ഏത്? - കൊച്ചി യുദ്ധം (1504)
- യുദ്ധത്തിൽ കോഴിക്കോട് സാമൂതിരിയുടെ സൈന്യം നേരിട്ട പ്രധാന വെല്ലുവിളി എന്തായിരുന്നു? - പോർച്ചുഗീസുകാരുടെ നൂതന യുദ്ധതന്ത്രങ്ങൾ, കൊച്ചിയുടെ പ്രാദേശിക അറിവ്, വൻ വേലിയേറ്റം എന്നിവ കാരണം സാമൂതിരിയുടെ വലിയ സൈന്യത്തിന് ഫലപ്രദമായി നീങ്ങാൻ കഴിഞ്ഞില്ല.
- പോർച്ചുഗീസുകാർ ഈ യുദ്ധത്തിൽ വിജയിക്കാൻ പ്രധാന കാരണങ്ങൾ എന്തൊക്കെയായിരുന്നു? - ചെറിയ കപ്പലുകളും വടക്കൻ കടലിലെ വേലിയേറ്റവും അവർക്ക് ഗുണകരമായി, സാമൂതിരിയുടെ വലിയ സൈന്യത്തെ നേരിടാൻ നൂതന യുദ്ധതന്ത്രങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചു, കൊച്ചി സൈന്യത്തിന്റെ പ്രാദേശിക പിന്തുണയും ലഭിച്ചു.
- കൊച്ചിയിലെ ഏത് തുരുത്താണ് യുദ്ധത്തിന് വേദിയായി മാറിയത്? - വൈപ്പിൻകര
- ഈ യുദ്ധം കേരളത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ഭൂപടത്തിൽ വരുത്തിയ ദീർഘകാല മാറ്റം എന്താണ്? - കേരളത്തിൽ യൂറോപ്യൻ കൊളോണിയൽ ശക്തികളുടെ ആധിപത്യത്തിന് തുടക്കം കുറിച്ചു.
1741-ൽ തിരുവിതാംകൂർ രാജാവ് മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സൈന്യം ഡച്ച് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയെ കുളച്ചലിൽ വെച്ച് പരാജയപ്പെടുത്തിയതാണ് കുളച്ചൽ യുദ്ധം. ഒരു യൂറോപ്യൻ ശക്തിക്ക് ഒരു ഇന്ത്യൻ ഭരണാധികാരിയിൽ നിന്ന് നേരിടേണ്ടി വന്ന ആദ്യത്തെ വലിയ തോതിലുള്ള പരാജയങ്ങളിലൊന്നായി ഇത് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഡച്ച് സൈന്യാധിപൻ യുസ്റ്റേഷ്യസ് ഡി ലനോയിയെ ഈ യുദ്ധത്തിൽ തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യം തടവുകാരനായി പിടിച്ചു.
ഈ യുദ്ധത്തിലെ വിജയം തിരുവിതാംകൂറിന്റെ സൈനിക ശക്തിയും സ്വയംഭരണവും ഉറപ്പിച്ചു. ഡച്ചുകാരുടെ കേരളത്തിലെ വാണിജ്യപരവും സൈനികപരവുമായ മേൽക്കോയ്മയ്ക്ക് ഇത് അന്ത്യം കുറിച്ചു. യുദ്ധശേഷം, തടവുകാരനായി പിടിക്കപ്പെട്ട ഡി ലനോയിയെ മാർത്താണ്ഡവർമ്മ തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യത്തിൽ ചേർക്കുകയും സൈന്യത്തെ ആധുനികവൽക്കരിക്കാനുള്ള ചുമതല ഏൽപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ഡി ലനോയിയുടെ കീഴിൽ തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യം യൂറോപ്യൻ മാതൃകയിൽ പരിശീലനം നേടി ശക്തമായി മാറി. ഈ യുദ്ധം മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ ഭരണത്തിലെ ഒരു സുപ്രധാന നാഴികക്കല്ലായിരുന്നു, കൂടാതെ ഡച്ചുകാരുടെ മലബാറിലെ സ്വാധീനം ക്ഷയിച്ച് തിരുവിതാംകൂർ ഒരു പ്രബല ശക്തിയായി ഉയരുന്നതിന് വഴിയൊരുക്കുകയും ചെയ്തു.
കുളച്ചൽ യുദ്ധം (1741) - ചോദ്യങ്ങളും ഉത്തരങ്ങളും- കുളച്ചൽ യുദ്ധം നടന്ന വർഷം ഏത്? - 1741
- ഈ യുദ്ധത്തിൽ തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യത്തെ നയിച്ചത് ആര്? - മാർത്താണ്ഡവർമ്മ
- കുളച്ചൽ യുദ്ധത്തിൽ തിരുവിതാംകൂർ ആർക്കെതിരെയാണ് പോരാടിയത്? - ഡച്ച് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി
- ഡച്ച് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ കമാൻഡർ ആരായിരുന്നു, അദ്ദേഹത്തിന് എന്തു സംഭവിച്ചു? - യുസ്റ്റേഷ്യസ് ഡി ലനോയി (Eustachius De Lannoy); അദ്ദേഹത്തെ തടവുകാരനായി പിടിച്ച് പിന്നീട് തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യത്തിൽ ചേർത്തു.
- ഒരു യൂറോപ്യൻ ശക്തിക്ക് ഒരു ഇന്ത്യൻ ഭരണാധികാരിയിൽ നിന്ന് ആദ്യമായി ഏറ്റുവാങ്ങേണ്ടി വന്ന പ്രധാന പരാജയങ്ങളിലൊന്ന് ഏത് യുദ്ധത്തിലായിരുന്നു? - കുളച്ചൽ യുദ്ധം (1741)
- കുളച്ചൽ യുദ്ധം ഡച്ചുകാരുടെ കേരളത്തിലെ സ്വാധീനത്തെ എങ്ങനെ ബാധിച്ചു? - ഡച്ചുകാരുടെ കേരളത്തിലെ വാണിജ്യപരവും സൈനികപരവുമായ മേൽക്കോയ്മയ്ക്ക് ഇത് അന്ത്യം കുറിച്ചു.
- തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യത്തെ ആധുനികവൽക്കരിക്കാൻ സഹായിച്ചത് ആര്? - യുസ്റ്റേഷ്യസ് ഡി ലനോയി
- ഈ യുദ്ധത്തിന്റെ ഫലമായി തിരുവിതാംകൂറിന് എന്ത് നേട്ടമുണ്ടായി? - തിരുവിതാംകൂറിന്റെ സൈനിക ശക്തിയും സ്വയംഭരണവും ഉറപ്പിച്ചു.
- മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ ഭരണകാലത്തെ ഒരു പ്രധാന നാഴികക്കല്ലായി ഈ യുദ്ധം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത് എന്തുകൊണ്ട്? - ഡച്ചുകാരുടെ മേൽ നേടിയ ചരിത്രപരമായ വിജയം, തിരുവിതാംകൂർ ഒരു പ്രബല ശക്തിയായി ഉയർന്നു എന്നതിനാൽ.
- കുളച്ചൽ യുദ്ധത്തിനു ശേഷം ഡച്ചുകാരുടെ മലബാറിലെ അവസ്ഥ എന്തായി? - അവരുടെ സ്വാധീനം ക്ഷയിക്കുകയും പിന്നീട് മാവേലിക്കര ഉടമ്പടിയിലൂടെ പൂർണ്ണമായും പിൻവാങ്ങുകയും ചെയ്തു.
1746-ൽ തിരുവിതാംകൂർ രാജാവ് മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നടന്ന അമ്പലപ്പുഴ യുദ്ധം, ചെമ്പകശ്ശേരി രാജ്യത്തെ കീഴടക്കുന്നതിനും തിരുവിതാംകൂറിന്റെ അതിരുകൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനും നിർണ്ണായകമായിരുന്നു. അമ്പലപ്പുഴ കേന്ദ്രീകരിച്ച് നിലനിന്നിരുന്ന ചെമ്പകശ്ശേരി രാജ്യം, ഒരു കാലത്ത് പ്രാദേശികമായി ശക്തമായൊരു ശക്തിയായിരുന്നു. നെടുമങ്ങാട്, കായംകുളം തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളെ കീഴടക്കിയ ശേഷം മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ അടുത്ത ലക്ഷ്യം ചെമ്പകശ്ശേരിയായിരുന്നു.
ചെമ്പകശ്ശേരി രാജാവ് ദേവനാരായണൻ ശക്തമായ പ്രതിരോധം തീർത്തെങ്കിലും, മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ സുസജ്ജമായ സൈന്യത്തിനും തന്ത്രങ്ങൾക്കും മുന്നിൽ അവർക്ക് പിടിച്ചുനിൽക്കാനായില്ല. ഈ യുദ്ധത്തിൽ തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യം ചെമ്പകശ്ശേരി സൈന്യത്തെ സമ്പൂർണ്ണമായി പരാജയപ്പെടുത്തി. അമ്പലപ്പുഴ യുദ്ധത്തിലെ വിജയം തിരുവിതാംകൂറിന്റെ വടക്കോട്ടുള്ള territorial expansion-നെ ത്വരിതപ്പെടുത്തി. ഈ യുദ്ധത്തിനുശേഷം ചെമ്പകശ്ശേരി തിരുവിതാംകൂർ രാജ്യത്തിന്റെ ഭാഗമായി മാറി, ഇത് തിരുവിതാംകൂറിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ഭൂപടത്തിൽ ഒരു പ്രധാന മാറ്റം വരുത്തി. മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ "ഒരു സാമ്രാജ്യം" എന്ന കാഴ്ചപ്പാടിന്റെ പൂർത്തീകരണത്തിൽ ഈ യുദ്ധം വലിയ പങ്കുവഹിച്ചു.
അമ്പലപ്പുഴ യുദ്ധം (1746) - ചോദ്യങ്ങളും ഉത്തരങ്ങളും- അമ്പലപ്പുഴ യുദ്ധം നടന്ന വർഷം ഏത്? - 1746
- തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യത്തെ നയിച്ചത് ആര്? - മാർത്താണ്ഡവർമ്മ
- അമ്പലപ്പുഴ യുദ്ധത്തിൽ മാർത്താണ്ഡവർമ്മ ഏത് രാജ്യത്തെയാണ് പരാജയപ്പെടുത്തിയത്? - ചെമ്പകശ്ശേരി രാജ്യം
- ഈ യുദ്ധത്തിന്റെ പ്രധാന ഫലം എന്തായിരുന്നു? - ചെമ്പകശ്ശേരി തിരുവിതാംകൂറിന്റെ ഭാഗമായി, തിരുവിതാംകൂറിന്റെ അതിരുകൾ വടക്കോട്ട് വികസിച്ചു.
- ചെമ്പകശ്ശേരി രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണാധികാരി ആരായിരുന്നു? - ദേവനാരായണൻ
- മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ ഏത് ലക്ഷ്യത്തിനാണ് ഈ യുദ്ധവിജയം സഹായകമായത്? - തിരുവിതാംകൂറിനെ ഒരു ഏകീകൃത സാമ്രാജ്യമാക്കി മാറ്റുക എന്ന മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ ലക്ഷ്യത്തിന്.
- തിരുവിതാംകൂറിന്റെ territorial expansion-ൽ അമ്പലപ്പുഴ യുദ്ധത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം എന്താണ്? - തിരുവിതാംകൂറിന്റെ വടക്കോട്ടുള്ള വ്യാപനം (territorial expansion) ത്വരിതപ്പെടുത്തി.
- ചെമ്പകശ്ശേരി യുദ്ധത്തിനു മുമ്പ് എങ്ങനെയുള്ള ഒരു രാജ്യമായിരുന്നു? - പ്രാദേശികമായി ശക്തമായ ഒരു രാജ്യമായിരുന്നു, അമ്പലപ്പുഴയായിരുന്നു അതിന്റെ കേന്ദ്രം.
- ഈ യുദ്ധത്തിനുശേഷം അമ്പലപ്പുഴയ്ക്ക് എന്ത് സംഭവിച്ചു? - ചെമ്പകശ്ശേരി തിരുവിതാംകൂർ രാജ്യത്തിന്റെ ഭാഗമായി.
- അമ്പലപ്പുഴ യുദ്ധം തിരുവിതാംകൂറിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ഭൂപടത്തിൽ വരുത്തിയ മാറ്റം വിവരിക്കുക. - തിരുവിതാംകൂറിന്റെ അതിർത്തികൾ വടക്കോട്ട് വ്യാപിപ്പിക്കുകയും ഒരു വലിയ രാജ്യമായി മാറുകയും ചെയ്തു.
1742 മുതൽ 1746 വരെ നീണ്ടുനിന്ന കായംകുളം യുദ്ധം, തിരുവിതാംകൂറിന്റെ ഏകീകരണ പ്രക്രിയയിലെ മറ്റൊരു സുപ്രധാന അധ്യായമായിരുന്നു. തിരുവിതാംകൂർ രാജാവ് മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സൈന്യം, ഡച്ചുകാരുടെ പിന്തുണയോടെ കായംകുളം രാജ്യത്തെ നേരിട്ടു. കായംകുളം, അന്ന് ഡച്ച് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുമായി അടുത്ത ബന്ധം പുലർത്തിയിരുന്ന ഒരു പ്രധാന നാട്ടുരാജ്യമായിരുന്നു.
ആദ്യഘട്ടങ്ങളിൽ കായംകുളം രാജാവും സൈന്യവും ശക്തമായ പ്രതിരോധം തീർത്തു. എന്നാൽ, മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ സൈനിക തന്ത്രജ്ഞതയും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ സേനാനായകരായ രാമയ്യൻ ദളവയുടെയും ഡി ലനോയിയുടെയും മികവും തിരുവിതാംകൂറിന് വിജയം നേടിക്കൊടുത്തു. ഈ യുദ്ധം കായംകുളം രാജ്യത്തെ പൂർണ്ണമായും തിരുവിതാംകൂറിന്റെ ഭാഗമാക്കുന്നതിൽ കലാശിച്ചു.
കായംകുളം യുദ്ധത്തിലെ വിജയം തിരുവിതാംകൂറിന്റെ വടക്കോട്ടുള്ള വ്യാപനം കൂടുതൽ ശക്തമാക്കി. ഇത് ഡച്ചുകാർക്ക് കേരളത്തിലെ അവരുടെ സ്വാധീനം കൂടുതൽ നഷ്ടപ്പെടാനും കാരണമായി. തിരുവിതാംകൂറിനെ ഒരു ശക്തമായ ഏകീകൃത രാജ്യമാക്കി മാറ്റുന്നതിനുള്ള മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ ലക്ഷ്യത്തിൽ ഈ യുദ്ധം ഒരു നിർണ്ണായക പടിയായിരുന്നു.
കായംകുളം യുദ്ധം (1742–1746) - ചോദ്യങ്ങളും ഉത്തരങ്ങളും- കായംകുളം യുദ്ധം നടന്ന കാലഘട്ടം ഏത്? - 1742 മുതൽ 1746 വരെ
- ഈ യുദ്ധത്തിൽ തിരുവിതാംകൂറിന്റെ പ്രധാന എതിരാളി ആരായിരുന്നു? - കായംകുളം രാജ്യം
- കായംകുളം രാജ്യത്തെ പിന്തുണച്ച യൂറോപ്യൻ ശക്തി ആരായിരുന്നു? - ഡച്ച് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി
- തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യത്തെ നയിച്ചത് ആര്? - മാർത്താണ്ഡവർമ്മ
- കായംകുളം യുദ്ധത്തിന്റെ അന്തിമ ഫലം എന്തായിരുന്നു? - കായംകുളം രാജ്യം പൂർണ്ണമായും തിരുവിതാംകൂറിന്റെ ഭാഗമായി.
- ഡച്ചുകാർക്ക് കായംകുളവുമായുള്ള ബന്ധം എങ്ങനെയായിരുന്നു? - കായംകുളം ഡച്ച് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുമായി അടുത്ത ബന്ധം പുലർത്തിയിരുന്ന ഒരു പ്രധാന നാട്ടുരാജ്യമായിരുന്നു.
- തിരുവിതാംകൂറിന്റെ ഏകീകരണ പ്രക്രിയയിൽ ഈ യുദ്ധത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം എന്താണ്? - തിരുവിതാംകൂറിനെ ഒരു ശക്തമായ ഏകീകൃത രാജ്യമാക്കി മാറ്റുന്നതിനുള്ള മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ ലക്ഷ്യത്തിലെ ഒരു നിർണ്ണായക പടിയായിരുന്നു ഇത്.
- കായംകുളം യുദ്ധവിജയം തിരുവിതാംകൂറിന്റെ അതിർത്തികളെ എങ്ങനെ ബാധിച്ചു? - തിരുവിതാംകൂറിന്റെ അതിർത്തികൾ വടക്കോട്ട് കൂടുതൽ ശക്തമായി വ്യാപിപ്പിച്ചു.
- മാർത്താണ്ഡവർമ്മയെ ഈ യുദ്ധത്തിൽ സഹായിച്ച പ്രധാന സൈനിക നേതാക്കൾ ആരെല്ലാം? - രാമയ്യൻ ദളവ, യുസ്റ്റേഷ്യസ് ഡി ലനോയി
- ഡച്ചുകാരുടെ കേരളത്തിലെ സ്വാധീനത്തിന് ഈ യുദ്ധം വരുത്തിയ മാറ്റങ്ങൾ എന്തെല്ലാം? - ഡച്ചുകാരുടെ കേരളത്തിലെ സ്വാധീനം കൂടുതൽ നഷ്ടപ്പെട്ടു.
കുളച്ചൽ യുദ്ധത്തിന്റെ "രണ്ടാം ഘട്ടം" എന്നതുകൊണ്ട് പ്രധാനമായും ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്, 1741-ലെ ചരിത്രപരമായ വിജയത്തിനുശേഷം, 1750-കളോടെ തിരുവിതാംകൂർ അതിന്റെ അധികാരം മലബാർ തീരത്ത് എങ്ങനെ ഉറപ്പിച്ചു എന്നതിനെയാണ്. ഈ കാലഘട്ടം ഡച്ച് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ കേരളത്തിലെ സ്വാധീനത്തിന്റെ പൂർണ്ണമായ തകർച്ചയ്ക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു.
1741-ലെ കുളച്ചൽ യുദ്ധത്തിലെ തോൽവിയോടെ ഡച്ചുകാരുടെ സൈനിക ശക്തി തകർന്നിരുന്നു. തുടർന്ന്, മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ തിരുവിതാംകൂർ സമീപത്തുള്ള ചെറുരാജ്യങ്ങളെയും ഡച്ച് സ്വാധീനത്തിലായിരുന്ന പ്രദേശങ്ങളെയും ഘട്ടം ഘട്ടമായി കീഴടക്കി. ഈ നീക്കങ്ങൾ തിരുവിതാംകൂറിന്റെ രാഷ്ട്രീയവും വാണിജ്യപരവുമായ ആധിപത്യം മലബാർ തീരത്ത് സ്ഥാപിക്കാൻ സഹായിച്ചു.
അവസാനമായി, 1753-ൽ ഡച്ചുകാരുമായി മാവേലിക്കര ഉടമ്പടി ഒപ്പുവെച്ചതോടെ, ഡച്ച് സൈന്യം കേരളത്തിൽ നിന്ന് പിൻവാങ്ങുകയും വാണിജ്യപരമായ ബന്ധങ്ങൾ മാത്രം നിലനിർത്തുകയും ചെയ്തു. ഈ "രണ്ടാം ഘട്ടം" ഡച്ച് ശക്തിയുടെ അസ്തമയവും തിരുവിതാംകൂറിന്റെ ഒരു പ്രബല ശക്തിയായിട്ടുള്ള ഉദയവും പൂർണ്ണമായി ഉറപ്പിച്ചു. കേരളത്തിലെ കൊളോണിയൽ ചരിത്രത്തിൽ യൂറോപ്യൻ ശക്തികളുടെ തകർച്ചയുടെയും പ്രാദേശിക ശക്തികളുടെ ഉദയത്തിന്റെയും ഉദാഹരണമായി ഇത് നിലകൊള്ളുന്നു.
കുളച്ചൽ യുദ്ധം (രണ്ടാം ഘട്ടം, 1750-കൾ) - ചോദ്യങ്ങളും ഉത്തരങ്ങളും- കുളച്ചൽ യുദ്ധത്തിന്റെ രണ്ടാം ഘട്ടം പ്രധാനമായും ഏത് കാലഘട്ടത്തെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്? - 1750-കളോടെയുള്ള കാലഘട്ടത്തെയാണ്.
- ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ഏത് യൂറോപ്യൻ ശക്തിയുടെ സ്വാധീനമാണ് കേരളത്തിൽ പൂർണ്ണമായി ക്ഷയിച്ചത്? - ഡച്ച് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി
- ഡച്ചുകാരുടെ ശക്തി ക്ഷയിക്കാൻ കാരണമായ ആദ്യത്തെ യുദ്ധം ഏത്? - കുളച്ചൽ യുദ്ധം (1741)
- തിരുവിതാംകൂറിന്റെ ആധിപത്യം മലബാർ തീരത്ത് സ്ഥാപിക്കാൻ ഈ ഘട്ടം എങ്ങനെ സഹായിച്ചു? - മാർത്താണ്ഡവർമ്മയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ തിരുവിതാംകൂർ സമീപത്തുള്ള ചെറുരാജ്യങ്ങളെയും ഡച്ച് സ്വാധീനത്തിലായിരുന്ന പ്രദേശങ്ങളെയും ഘട്ടം ഘട്ടമായി കീഴടക്കി.
- കുളച്ചൽ യുദ്ധത്തിന്റെ രണ്ടാം ഘട്ടം തിരുവിതാംകൂറിന്റെ എന്ത് നേട്ടങ്ങൾക്ക് കാരണമായി? - ഡച്ച് ശക്തിയുടെ അസ്തമയവും തിരുവിതാംകൂറിന്റെ ഒരു പ്രബല ശക്തിയായിട്ടുള്ള ഉദയവും പൂർണ്ണമായി ഉറപ്പിച്ചു.
- ഡച്ചുകാരുമായി തിരുവിതാംകൂർ ഒപ്പുവെച്ച പ്രധാന ഉടമ്പടി ഏതാണ്? - മാവേലിക്കര ഉടമ്പടി
- മാവേലിക്കര ഉടമ്പടി ഒപ്പുവെച്ച വർഷം ഏത്? - 1753
- ഈ ഉടമ്പടി ഡച്ചുകാരുടെ കേരളത്തിലെ സൈനിക സാന്നിധ്യത്തെ എങ്ങനെ ബാധിച്ചു? - ഡച്ച് സൈന്യം കേരളത്തിൽ നിന്ന് പിൻവാങ്ങുകയും വാണിജ്യപരമായ ബന്ധങ്ങൾ മാത്രം നിലനിർത്തുകയും ചെയ്തു.
- "കുളച്ചൽ യുദ്ധത്തിന്റെ രണ്ടാം ഘട്ടം" എന്നതുകൊണ്ട് പ്രധാനമായും എന്ത് ചരിത്രപരമായ മാറ്റമാണ് വിവരിക്കുന്നത്? - ഡച്ച് ശക്തിയുടെ അസ്തമയവും തിരുവിതാംകൂറിന്റെ ഒരു പ്രബല ശക്തിയായിട്ടുള്ള ഉദയവും.
- കേരളത്തിലെ കൊളോണിയൽ ചരിത്രത്തിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം എന്താണ്? - കേരളത്തിലെ യൂറോപ്യൻ ശക്തികളുടെ തകർച്ചയുടെയും പ്രാദേശിക ശക്തികളുടെ ഉദയത്തിന്റെയും ഉദാഹരണമായി ഇത് നിലകൊള്ളുന്നു.
1766 മുതൽ 1792 വരെ നടന്ന ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങൾ കേരളത്തിലെ മലബാർ പ്രദേശത്ത് വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തി. ഈ യുദ്ധങ്ങളിൽ മൈസൂർ ഭരണാധികാരികളായ ഹൈദരാലിയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ ടിപ്പു സുൽത്താനും മലബാർ ആക്രമിച്ചു. ആദ്യഘട്ടങ്ങളിൽ കോഴിക്കോട് സാമൂതിരിയെയും മറ്റ് പ്രാദേശിക ഭരണാധികാരികളെയും അവർക്ക് നേരിടേണ്ടി വന്നു. എന്നാൽ പ്രധാനമായും, മൈസൂർ സൈന്യം ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുമായി നിരന്തര യുദ്ധങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ടു.
കണ്ണൂർ, തലശ്ശേരി, പാലക്കാട് തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ പല പ്രധാന യുദ്ധങ്ങളും കോട്ട പിടിച്ചെടുക്കലുകളും നടന്നു. പാലക്കാട് കോട്ടയുടെ ഉപരോധവും വയനാട്ടിലെ സൈനിക നീക്കങ്ങളും ഈ യുദ്ധങ്ങളുടെ ഭാഗമായിരുന്നു. മൈസൂർ ആക്രമണങ്ങൾ മലബാറിന്റെ സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക ഘടനയിൽ വലിയ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തി, പലരും ഭയന്ന് പലായനം ചെയ്യേണ്ടി വന്നു.
ഈ യുദ്ധങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് മലബാർ പ്രദേശത്ത് അവരുടെ അധികാരം ഉറപ്പിക്കാൻ ഒരു വഴിയൊരുക്കി. അവസാനമായി, 1792-ൽ ശ്രീരംഗപട്ടണം ഉടമ്പടിയോടെ മലബാർ പൂർണ്ണമായും ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ അധീനതയിലായി. ഇത് കേരളത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ചരിത്രത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷ് ആധിപത്യത്തിന്റെ ശക്തമായ തുടക്കത്തിന് വഴിയൊരുക്കി.
മലബാറിലെ ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങൾ (1766–1792) - ചോദ്യങ്ങളും ഉത്തരങ്ങളും- ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങൾ കേരളത്തിലെ ഏത് പ്രദേശത്താണ് പ്രധാനമായും നടന്നത്? - മലബാർ പ്രദേശം
- ഈ യുദ്ധങ്ങൾ നടന്ന കാലഘട്ടം ഏത്? - 1766 മുതൽ 1792 വരെ
- മൈസൂർ സൈന്യത്തെ നയിച്ച പ്രധാന ഭരണാധികാരികൾ ആരെല്ലാം? - ഹൈദരാലി, ടിപ്പു സുൽത്താൻ
- ആദ്യകാലങ്ങളിൽ മൈസൂർ സൈന്യം മലബാറിൽ ആരെയാണ് നേരിട്ടത്? - കോഴിക്കോട് സാമൂതിരിയെയും മറ്റ് പ്രാദേശിക ഭരണാധികാരികളെയും.
- ആംഗ്ലോ-മൈസൂർ യുദ്ധങ്ങളിൽ മൈസൂരിന്റെ പ്രധാന എതിരാളി ആരായിരുന്നു? - ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി
- മലബാറിലെ ഈ യുദ്ധങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രധാന സൈനിക നടപടികൾ എന്തൊക്കെയായിരുന്നു? - കണ്ണൂർ, തലശ്ശേരി, പാലക്കാട് എന്നിവിടങ്ങളിലെ യുദ്ധങ്ങളും കോട്ട പിടിച്ചെടുക്കലുകളും, വയനാട്ടിലെ സൈനിക നീക്കങ്ങളും.
- പാലക്കാടുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് നടന്ന പ്രധാന സംഭവം എന്ത്? - പാലക്കാട് കോട്ടയുടെ ഉപരോധം.
- മൈസൂർ ആക്രമണങ്ങൾ മലബാറിൽ വരുത്തിയ പ്രധാന സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക മാറ്റം എന്താണ്? - മലബാറിന്റെ സാമൂഹിക-സാമ്പത്തിക ഘടനയിൽ വലിയ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തി, പലായനങ്ങളും മതപരിവർത്തനങ്ങളും നടന്നു.
- ഏത് ഉടമ്പടിയോടുകൂടിയാണ് മലബാർ പൂർണ്ണമായും ബ്രിട്ടീഷ് അധീനതയിലായത്? - ശ്രീരംഗപട്ടണം ഉടമ്പടി (1792)
- ഈ യുദ്ധങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് മലബാറിൽ എന്ത് നേടാൻ സഹായിച്ചു? - ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് മലബാർ പ്രദേശത്ത് അവരുടെ അധികാരം ഉറപ്പിക്കാനും പൂർണ്ണമായി കൈവശപ്പെടുത്താനും സഹായിച്ചു.
1774 മുതൽ 1805 വരെ നീണ്ടുനിന്ന കോട്ടയം യുദ്ധം, അഥവാ പഴശ്ശി വിപ്ലവം, ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിക്കെതിരെ കേരളത്തിൽ നടന്ന ഏറ്റവും ശക്തമായ ചെറുത്തുനിൽപ്പുകളിൽ ഒന്നാണ്. കോട്ടയം രാജാവായ കേരളവർമ്മ പഴശ്ശിരാജയാണ് ഈ ഗറില്ലാ യുദ്ധത്തിന് നേതൃത്വം നൽകിയത്. ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ നികുതി നയങ്ങളിലും പ്രാദേശിക ഭരണത്തിലുള്ള കൈകടത്തലുകളിലുമുള്ള എതിർപ്പാണ് യുദ്ധത്തിന് പ്രധാന കാരണം.
"കേരളസിംഹം" എന്ന് അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന പഴശ്ശിരാജ, വയനാടൻ കാടുകൾ കേന്ദ്രീകരിച്ചാണ് തന്റെ ഗറില്ലാ പോരാട്ടങ്ങൾ നടത്തിയത്. ആദിവാസി വിഭാഗങ്ങളുടെയും സാധാരണ ജനങ്ങളുടെയും വലിയ പിന്തുണ അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യത്തിന് വർഷങ്ങളോളം പഴശ്ശിരാജയെ പിടികൂടാൻ കഴിഞ്ഞില്ല, ഇത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ തന്ത്രപരമായ മികവിനെയും ജനപിന്തുണയെയും എടുത്തു കാണിക്കുന്നു.
നിരവധി ബ്രിട്ടീഷ് സൈന്യാധിപന്മാരെയും സൈനികരെയും ഈ യുദ്ധം പ്രതിരോധത്തിലാക്കി. ഒടുവിൽ 1805 നവംബർ 30-ന്, ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായുള്ള ഏറ്റുമുട്ടലിൽ പഴശ്ശിരാജ വീരമൃത്യു വരിച്ചു. കോട്ടയം യുദ്ധം ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിനെതിരായ ശക്തമായ പ്രതിരോധത്തിന്റെയും സ്വാതന്ത്ര്യവാഞ്ചയുടെയും പ്രതീകമായി കേരള ചരിത്രത്തിൽ ഇന്നും നിലനിൽക്കുന്നു.
കോട്ടയം യുദ്ധം / പഴശ്ശി വിപ്ലവം (1774–1805) - ചോദ്യങ്ങളും ഉത്തരങ്ങളും- കോട്ടയം യുദ്ധം (പഴശ്ശി വിപ്ലവം) നടന്ന കാലഘട്ടം ഏത്? - 1774 മുതൽ 1805 വരെ
- ഈ യുദ്ധത്തിന് നേതൃത്വം നൽകിയ രാജാവ് ആരായിരുന്നു? - കോട്ടയം രാജാവായ കേരളവർമ്മ പഴശ്ശിരാജ
- പഴശ്ശിരാജ ആർക്കെതിരെയാണ് ഗറില്ലാ യുദ്ധം നയിച്ചത്? - ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി
- പഴശ്ശിരാജയെ സാധാരണയായി ഏത് പേരിലാണ് വിശേഷിപ്പിക്കാറ്? - "കേരളസിംഹം"
- പഴശ്ശിരാജ തന്റെ ഗറില്ലാ പോരാട്ടങ്ങൾക്ക് ഏത് പ്രദേശം കേന്ദ്രീകരിച്ചാണ് നടത്തിയത്? - വയനാടൻ കാടുകൾ
- യുദ്ധം ആരംഭിക്കാൻ ഇടയാക്കിയ പ്രധാന കാരണങ്ങൾ എന്തൊക്കെയായിരുന്നു? - ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ തെറ്റായ നികുതി നയങ്ങളും പ്രാദേശിക ഭരണത്തിലുള്ള കൈകടത്തലുകളും.
- പഴശ്ശിരാജയ്ക്ക് ആരുടെയെല്ലാം പിന്തുണയാണ് ലഭിച്ചത്? - ആദിവാസി വിഭാഗങ്ങളുടെയും സാധാരണ ജനങ്ങളുടെയും.
- എന്തുകൊണ്ടാണ് ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് പഴശ്ശിരാജയെ പിടികൂടാൻ വർഷങ്ങളോളം കഴിയാതെ വന്നത്? - അദ്ദേഹത്തിന്റെ തന്ത്രപരമായ ഗറില്ലാ പോരാട്ട രീതികളും ജനപിന്തുണയും ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് കാടുകളിലെ യുദ്ധത്തെക്കുറിച്ച് അറിവില്ലാത്തതും കാരണം.
- പഴശ്ശിരാജ വീരമൃത്യു വരിച്ച വർഷം ഏത്? - 1805
- കോട്ടയം യുദ്ധം കേരള ചരിത്രത്തിൽ എന്ത് പ്രാധാന്യമാണ് അർഹിക്കുന്നത്? - ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിനെതിരായ ശക്തമായ പ്രതിരോധത്തിന്റെയും സ്വാതന്ത്ര്യവാഞ്ചയുടെയും പ്രതീകമായി.
പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ തിരുവിതാംകൂർ, ബ്രിട്ടീഷുകാർ, മൈസൂർ എന്നിവർ തമ്മിൽ നിരവധി സംഘർഷങ്ങൾ നടന്നു. ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള മൈസൂർ സൈന്യം തിരുവിതാംകൂറിനെ ആക്രമിക്കാൻ ശ്രമിച്ചതാണ് ഇതിൽ പ്രധാനം. ബ്രിട്ടീഷുകാർ ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ പ്രധാന എതിരാളിയായിരുന്നതിനാൽ, തങ്ങളുടെ സ്വാതന്ത്ര്യം സംരക്ഷിക്കാൻ തിരുവിതാംകൂർ ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി സഖ്യം ചേർന്നു.
ഈ സംഘർഷങ്ങളിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട യുദ്ധം 1789-1790 കാലഘട്ടത്തിൽ നടന്ന നെടുങ്കോട്ട യുദ്ധമായിരുന്നു. തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന നെടുങ്കോട്ട, തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യം തമിഴ്നാടുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന ഭാഗത്ത് നിർമ്മിച്ച ഒരു ശക്തമായ പ്രതിരോധ ഭിത്തിയായിരുന്നു. ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ വൻ സൈന്യം നെടുങ്കോട്ട തകർത്ത് തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് കടക്കാൻ ശ്രമിച്ചു.
എന്നാൽ തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യം അതിശക്തമായ ചെറുത്തുനിൽപ്പ് നടത്തി. നെടുങ്കോട്ടയിലെ പ്രതിരോധ നിരയിൽ വെച്ച് ടിപ്പുവിന്റെ സൈന്യത്തിന് കനത്ത നഷ്ടം വരുത്തുകയും അദ്ദേഹത്തിന് പിൻവാങ്ങേണ്ടി വരികയും ചെയ്തു. ഈ യുദ്ധം തിരുവിതാംകൂറിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യം സംരക്ഷിക്കുന്നതിലും ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ കേരളത്തിലെ മുന്നേറ്റം തടയുന്നതിലും നിർണ്ണായക പങ്കുവഹിച്ചു. തിരുവിതാംകൂറിന്റെ സൈനിക ശക്തിയുടെയും ദൃഢതയുടെയും ഒരു മികച്ച ഉദാഹരണമായി ഇത് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.
തിരുവിതാംകൂർ–ബ്രിട്ടീഷ്–മൈസൂർ സംഘർഷങ്ങൾ (പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനം) - ചോദ്യങ്ങളും ഉത്തരങ്ങളും- പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തിൽ തിരുവിതാംകൂറുമായി സംഘർഷങ്ങളിൽ ഏർപ്പെട്ട പ്രധാന ശക്തികൾ ആരെല്ലാം? - തിരുവിതാംകൂർ, ബ്രിട്ടീഷുകാർ, മൈസൂർ
- ടിപ്പു സുൽത്താൻ ആരുടെ സൈന്യത്തെയാണ് നയിച്ചത്? - മൈസൂർ സൈന്യത്തെയാണ് നയിച്ചത്.
- ടിപ്പു സുൽത്താനെതിരെ തിരുവിതാംകൂർ ആരുമായി സഖ്യം ചേർന്നു? - ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി
- ഈ സംഘർഷങ്ങളിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട യുദ്ധം ഏത്? - നെടുങ്കോട്ട യുദ്ധം
- നെടുങ്കോട്ട യുദ്ധം നടന്ന കാലഘട്ടം ഏത്? - 1789-1790
- നെടുങ്കോട്ട എന്തായിരുന്നു? അത് പ്രധാനമായും എവിടെയാണ് സ്ഥിതി ചെയ്തിരുന്നത്? - തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യം തമിഴ്നാടുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന ഭാഗത്ത് നിർമ്മിച്ച ഒരു ശക്തമായ പ്രതിരോധ ഭിത്തിയായിരുന്നു; തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിൽ.
- നെടുങ്കോട്ടയിൽ ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ സൈന്യത്തിന് എന്ത് സംഭവിച്ചു? - ടിപ്പുവിന്റെ സൈന്യത്തിന് കനത്ത നഷ്ടം സംഭവിക്കുകയും പിൻവാങ്ങേണ്ടി വരികയും ചെയ്തു.
- ഈ യുദ്ധത്തിൽ തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യം വിജയിക്കാൻ പ്രധാന കാരണം എന്തായിരുന്നു? - തിരുവിതാംകൂർ സൈന്യത്തിന്റെ അതിശക്തമായ ചെറുത്തുനിൽപ്പും നെടുങ്കോട്ടയുടെ തന്ത്രപരമായ പ്രതിരോധ സംവിധാനവും.
- നെടുങ്കോട്ട യുദ്ധം തിരുവിതാംകൂറിന് എന്ത് പ്രാധാന്യമാണ് നൽകിയത്? - തിരുവിതാംകൂറിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യം സംരക്ഷിക്കുന്നതിൽ നിർണ്ണായക പങ്ക് വഹിച്ചു.
- ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ കേരളത്തിലെ മുന്നേറ്റം തടയുന്നതിൽ ഈ യുദ്ധം വഹിച്ച പങ്ക് എന്താണ്? - ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ കേരളത്തിലേക്കുള്ള മുന്നേറ്റം പൂർണ്ണമായി തടയുന്നതിൽ ഈ യുദ്ധം വലിയ പങ്കുവഹിച്ചു.


0 Comments