കേരളം, 'ദൈവത്തിന്റെ സ്വന്തം നാട്' എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഈ മനോഹര സംസ്ഥാനം, അതിന്റെ സമ്പന്നമായ പ്രകൃതി സൗന്ദര്യത്തിനും ജൈവവൈവിധ്യത്തിനും പേരുകേട്ടതാണ്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ ഭാഗമായതുകൊണ്ട് തന്നെ, വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്നതും അപൂർവവുമായ നിരവധി സസ്യജന്തുജാലങ്ങളുടെ ആവാസകേന്ദ്രമാണ് കേരളം. ഈ അതുല്യമായ ആവാസവ്യവസ്ഥകളെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി, സംസ്ഥാനത്ത് നിരവധി വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങളും ദേശീയോദ്യാനങ്ങളും സ്ഥാപിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവയെല്ലാം ചേർന്ന് കേരളത്തിന്റെ പാരിസ്ഥിതിക സന്തുലനം നിലനിർത്തുന്നതിൽ നിർണായക പങ്ക് വഹിക്കുന്നു.
ഓരോ വന്യജീവി സങ്കേതവും അതിൻ്റേതായ പ്രത്യേകതകൾ കൊണ്ടും ജൈവവൈവിധ്യം കൊണ്ടും ശ്രദ്ധേയമാണ്. ആനകളുടെയും കടുവകളുടെയും തട്ടകമായ പെരിയാർ മുതൽ മയിലുകളുടെ നൃത്തവേദിയായ ചൂളന്നൂർ വരെ, ഓരോ സങ്കേതവും പ്രകൃതിയെ സ്നേഹിക്കുന്നവർക്ക് അവിസ്മരണീയമായ അനുഭവങ്ങളാണ് നൽകുന്നത്. ഈ ലേഖനത്തിൽ, കേരളത്തിലെ പ്രധാന വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങളെയും അവയുടെ സവിശേഷതകളെയും കുറിച്ച് വിശദമായി പരിചയപ്പെടാം.

Periyar Wildlife Sanctuary. Image courtesy: tripinic.com
കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തവും വലുതുമായ വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങളിലൊന്നാണ് ഇടുക്കി, പത്തനംതിട്ട ജില്ലകളിലായി വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന പെരിയാർ വന്യജീവി സങ്കേതം. 1978-ൽ ഒരു കടുവാ സങ്കേതമായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ട ഇത് പ്രോജക്ട് ടൈഗറിന്റെ ഭാഗമാണ്. പെരിയാർ തടാകമാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണം. മുല്ലപ്പെരിയാർ അണക്കെട്ട് നിർമ്മിച്ചതിനെത്തുടർന്നുണ്ടായ ഈ തടാകം വന്യജീവികൾക്ക് ജലസ്രോതസ്സ് മാത്രമല്ല, സഞ്ചാരികൾക്ക് ബോട്ട് യാത്രയിലൂടെ ആനകളെയും കാട്ടുപോത്തുകളെയും മറ്റു മൃഗങ്ങളെയും നേരിൽ കാണാനുള്ള അവസരം നൽകുന്നു. 925 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററിലധികം വിസ്തൃതിയുള്ള ഈ സങ്കേതം നിത്യഹരിത, അർദ്ധ നിത്യഹരിത, ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളാൽ സമ്പന്നമാണ്. ഏഷ്യൻ ആനകൾ, ബംഗാൾ കടുവകൾ, നീലഗിരി താർ, സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകൾ, നീലഗിരി ലാംഗൂർ തുടങ്ങിയ നിരവധി സസ്തനികളുടെ ആവാസകേന്ദ്രമാണിത്. 320-ലധികം ഇനം പക്ഷികളെയും ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. മലമുഴക്കി വേഴാമ്പൽ, നീലഗിരി പിപ്പിറ്റ് എന്നിവ ഇവിടുത്തെ അപൂർവയിനങ്ങളിൽപ്പെടുന്നു. പ്രകൃതി സംരക്ഷണത്തിൽ താൽപ്പര്യമുള്ളവർക്കായി ബാംബൂ റാഫ്റ്റിംഗ്, ബോർഡർ ഹൈക്കിംഗ്, നേച്ചർ വാക്ക് തുടങ്ങിയ നിരവധി എക്കോടൂറിസം പ്രവർത്തനങ്ങൾ പെരിയാർ ഫൗണ്ടേഷന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇവിടെ നടക്കുന്നു. പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ ഭാഗമായതുകൊണ്ട് യുനെസ്കോ ലോക പൈതൃക പദവിയിലും ഇത് ഉൾപ്പെടുന്നു.
- പെരിയാർ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് സംസ്ഥാനത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - കേരളം.
- പെരിയാർ ദേശീയോദ്യാനം ഏതൊക്കെ ജില്ലകളിലായി വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു? - ഇടുക്കി, പത്തനംതിട്ട.
- പെരിയാർ കടുവാ സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 1978-ൽ.
- ഈ ദേശീയോദ്യാനത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ജലാശയം ഏതാണ്? - പെരിയാർ തടാകം.
- പെരിയാർ തടാകം എങ്ങനെയാണ് രൂപപ്പെട്ടത്? - മുല്ലപ്പെരിയാർ അണക്കെട്ടിന്റെ നിർമ്മാണ ഫലമായി.
- പെരിയാർ ദേശീയോദ്യാനത്തിലെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളായ രണ്ട് മൃഗങ്ങൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - കടുവയും ഏഷ്യൻ ആനയും.
- പെരിയാർ ദേശീയോദ്യാനം ഏത് പർവതനിരയുടെ ഭാഗമാണ്? - പശ്ചിമഘട്ടം.
- പെരിയാർ വന്യജീവി സങ്കേതം ഉൾപ്പെടുന്ന ദേശീയ വന്യജീവി സംരക്ഷണ പദ്ധതി ഏതാണ്? - പ്രോജക്ട് ടൈഗർ.
- പെരിയാറിൽ കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും ഒരു അപൂർവ പക്ഷിയിനം ഏതാണ്? - മലമുഴക്കി വേഴാമ്പൽ.
- പെരിയാർ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിന്റെ ആകെ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 925 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.

Idukki Wildlife Sanctuary. Image courtesy: keralatourism.org
കേരളത്തിലെ ഇടുക്കി ജില്ലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഇടുക്കി വന്യജീവി സങ്കേതം 1976-ൽ ആണ് സ്ഥാപിതമായത്. ഇടുക്കി ഡാമിനും ചെറുതോണി ഡാമിനും ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശങ്ങളിലായി ഏകദേശം 77 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ ഇത് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. പെരിയാർ നദിയിലെ മൂലമറ്റം പവർ ഹൗസിലേക്കുള്ള പ്രധാന നീർത്തടങ്ങളിൽ ഒന്നാണിത്. നിത്യഹരിത, അർദ്ധ നിത്യഹരിത, ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങൾ എന്നിവ ഇവിടെ കാണാം. ആന, കാട്ടുപോത്ത്, സാംബർ മാൻ, കാട്ടുപന്നി, കുരങ്ങുകൾ തുടങ്ങിയ വലിയ സസ്തനികൾക്ക് ഇവിടം ഒരു പ്രധാന ആവാസകേന്ദ്രമാണ്. കടുവ, പുലി, കാട്ടുനായ എന്നിവയുടെ സാന്നിധ്യവും ഇവിടെയുണ്ട്. വിവിധതരം പക്ഷികൾക്കും ഉരഗങ്ങൾക്കും ഉഭയജീവികൾക്കും സങ്കേതമാണ് ഇടുക്കി വന്യജീവി സങ്കേതം. പ്രകൃതി സൗന്ദര്യം നിറഞ്ഞ ഈ പ്രദേശം ഇക്കോടൂറിസത്തിനും ട്രെക്കിങ്ങിനും പ്രശസ്തമാണ്. ഇടുക്കി തടാകത്തിൽ ബോട്ടിംഗ് സൗകര്യവും ലഭ്യമാണ്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ ഭാഗമായതിനാൽ ജൈവവൈവിധ്യത്തിന് വലിയ പ്രാധാന്യമുണ്ട്.
- ഇടുക്കി വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - ഇടുക്കി ജില്ലയിൽ.
- ഇടുക്കി വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് വർഷമാണ് സ്ഥാപിതമായത്? - 1976-ൽ.
- ഈ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 77 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- ഇടുക്കി വന്യജീവി സങ്കേതത്തിലെ പ്രധാന ജലാശയം ഏതാണ്? - ഇടുക്കി തടാകം.
- ഇടുക്കി വന്യജീവി സങ്കേതത്തിൽ സാധാരണയായി കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും രണ്ട് മൃഗങ്ങൾ ഏതാണ്? - ആന, കാട്ടുപോത്ത്.
- ഈ സങ്കേതം ഏത് പവർ ഹൗസിലേക്കുള്ള നീർത്തടത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്? - മൂലമറ്റം പവർ ഹൗസ്.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതികൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - നിത്യഹരിത, അർദ്ധ നിത്യഹരിത, ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങൾ.
- ഇടുക്കി വന്യജീവി സങ്കേതത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ടൂറിസം പ്രവർത്തനം എന്താണ്? - ഇടുക്കി തടാകത്തിലെ ബോട്ടിംഗ്.
- ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ ജൈവവൈവിധ്യ പ്രാധാന്യം എന്താണ്? - പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ ഭാഗമായതുകൊണ്ട് ജൈവവൈവിധ്യത്തിന് വലിയ പ്രാധാന്യമുണ്ട്.
- ഇടുക്കി വന്യജീവി സങ്കേതത്തിൽ കാണപ്പെടുന്ന ഒരു വേട്ടമൃഗം ഏതാണ്? - കടുവ/പുലി.

Thattekad Bird Sanctuary / Salim Ali Bird Sanctuary. Image courtesy: seawatersports.com
എറണാകുളം ജില്ലയിലെ കോതമംഗലത്തിനടുത്ത് പെരിയാർ നദിയുടെ തീരത്താണ് തട്ടേക്കാട് പക്ഷി സങ്കേതം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ പക്ഷി സങ്കേതങ്ങളിൽ ഒന്നായ ഇത് 1983-ൽ ആണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്. പ്രശസ്ത പക്ഷിശാസ്ത്രജ്ഞനായ ഡോ. സലിം അലിയുടെ പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഈ സങ്കേതം കേരളത്തിലെ പക്ഷിനിരീക്ഷണത്തിന് ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്. 25 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററിലധികം വിസ്തൃതിയുള്ള ഈ സങ്കേതം നിത്യഹരിത വനങ്ങളും നദീതീര കാടുകളും പുൽമേടുകളും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. 300-ൽ അധികം ഇനം പക്ഷികളെ ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. മലമുഴക്കി വേഴാമ്പൽ, ഇന്ത്യൻ പിറ്റ, കരിങ്കഴുകൻ, ഷോല കുരുവി, ശ്രീലങ്കൻ ഫ്രോഗ്മൗത്ത്, തുടങ്ങി നിരവധി പ്രാദേശികവും ദേശാന്തരവുമായ പക്ഷികൾ ഇവിടെയുണ്ട്. പക്ഷികൾ കൂടാതെ ആന, കാട്ടുപോത്ത്, പുലി, കാട്ടുപന്നി, സാംബർ മാൻ തുടങ്ങിയ മൃഗങ്ങളും ഇവിടെ കാണാം. ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ തനതായ ആവാസവ്യവസ്ഥ പക്ഷി ഗവേഷകർക്കും പ്രകൃതി സ്നേഹികൾക്കും ഒരുപോലെ പ്രിയപ്പെട്ടതാണ്. പെരിയാർ നദിയിലെ റാഫ്റ്റിംഗ്, പ്രകൃതി പഠന ക്യാമ്പുകൾ എന്നിവ ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളാണ്.
- തട്ടേക്കാട് പക്ഷി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - എറണാകുളം ജില്ലയിൽ.
- ഈ പക്ഷി സങ്കേതം ഏത് നദിയുടെ തീരത്താണ്? - പെരിയാർ നദിയുടെ.
- തട്ടേക്കാട് പക്ഷി സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 1983-ൽ.
- ഈ സങ്കേതം ആരുടെ പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്? - ഡോ. സലിം അലി.
- തട്ടേക്കാട് സങ്കേതത്തിൽ എത്ര ഇനം പക്ഷികളെയാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്? - 300-ൽ അധികം.
- കേരളത്തിലെ ആദ്യത്തെ പക്ഷി സങ്കേതങ്ങളിൽ ഒന്നാണോ തട്ടേക്കാട്? - അതെ.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതികൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - നിത്യഹരിത വനങ്ങളും നദീതീര കാടുകളും പുൽമേടുകളും.
- തട്ടേക്കാട് പക്ഷി സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന ഒരു അപൂർവ പക്ഷിയിനം ഏതാണ്? - ശ്രീലങ്കൻ ഫ്രോഗ്മൗത്ത്/മലമുഴക്കി വേഴാമ്പൽ.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളിൽ ഒന്നായ ടൂറിസം പ്രവർത്തനം എന്താണ്? - പെരിയാർ നദിയിലെ റാഫ്റ്റിംഗ്.
- തട്ടേക്കാട് സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 25 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.

Chinnar Wildlife Sanctuary. Image courtesy: ripinvites.com
ഇടുക്കി ജില്ലയിൽ മറയൂരിന് സമീപം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ചിന്നാർ വന്യജീവി സങ്കേതം മഴനിഴൽ പ്രദേശത്തുള്ള ഒരു അതുല്യമായ ആവാസവ്യവസ്ഥയാണ്. 1984-ൽ സ്ഥാപിതമായ ഇത് ഏകദേശം 90 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വരണ്ട പ്രദേശങ്ങളിലൊന്നായതിനാൽ ഇവിടുത്തെ വനങ്ങൾ കൂടുതലും മുള്ളൻ കാടുകളും ഉണങ്ങിയ ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളുമാണ്. നക്ഷത്ര ആമകൾക്ക് പേരുകേട്ട ഇന്ത്യയിലെ ഏക വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങളിലൊന്നാണിത്. കൂടാതെ, വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന അത്യപൂർവമായ വെള്ളക്കാട്ടുപോത്തുകൾ (Indian Gaur), കുരങ്ങ് വർഗ്ഗത്തിൽപ്പെട്ട ചാര അണ്ണാൻ (Grizzled Giant Squirrel), ചാമ്പൽ മലയണ്ണാൻ എന്നിവയെ ഇവിടെ കാണാം. ആന, കാട്ടുപോത്ത്, പുലി, കടുവ, മാനുകൾ, കാട്ടുനായ്ക്കൾ തുടങ്ങിയ മൃഗങ്ങളും വിവിധയിനം പക്ഷികളും ഉരഗങ്ങളും ഇവിടെയുണ്ട്. പാമ്പാർ നദി ഈ സങ്കേതത്തിലൂടെ ഒഴുകുന്നു. തൂവാനം വെള്ളച്ചാട്ടം ഇവിടുത്തെ ഒരു പ്രധാന ആകർഷണമാണ്. മറയൂർ ചന്ദനക്കാടുകളോട് ചേർന്നുള്ള ഈ പ്രദേശം ട്രെക്കിങ്ങിനും പ്രകൃതി പഠനത്തിനും ഏറെ അനുയോജ്യമാണ്.
- ചിന്നാർ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - ഇടുക്കി ജില്ലയിൽ.
- ചിന്നാർ വന്യജീവി സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് സ്ഥാപിതമായത്? - 1984-ൽ.
- ചിന്നാർ സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 90 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- ചിന്നാർ സങ്കേതം പ്രധാനമായും ഏത് മൃഗത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനാണ് പേരുകേട്ടത്? - നക്ഷത്ര ആമകൾക്ക്.
- കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വരണ്ട പ്രദേശങ്ങളിലൊന്നാണോ ചിന്നാർ? - അതെ.
- ചിന്നാർ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിലൂടെ ഒഴുകുന്ന പ്രധാന നദി ഏതാണ്? - പാമ്പാർ നദി.
- ഇവിടുത്തെ ഒരു പ്രധാന ആകർഷണം ഏതാണ്? - തൂവാനം വെള്ളച്ചാട്ടം.
- ചിന്നാറിൽ കാണുന്ന വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന ഒരു മൃഗം ഏതാണ്? - ചാര അണ്ണാൻ/ചാമ്പൽ മലയണ്ണാൻ.
- മറയൂരിന് സമീപം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ സങ്കേതം ഏത് പ്രത്യേക കാടുകൾക്ക് പേരുകേട്ടതാണ്? - മറയൂർ ചന്ദനക്കാടുകൾക്ക്.
- ചിന്നാറിലെ പ്രധാന വനരീതി ഏതാണ്? - മുള്ളൻ കാടുകളും ഉണങ്ങിയ ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളും.

Peppara Wildlife Sanctuary. Image courtesy: keralatourism.org
തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിൽ പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ ഭാഗമായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പെപ്പാറ വന്യജീവി സങ്കേതം 1983-ൽ ആണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്. പെപ്പാറ അണക്കെട്ടിന്റെ നീർത്തട പ്രദേശങ്ങളിലായി 53 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ ഇത് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. കരമനയാറിന്റെ പ്രധാന നീർത്തടങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഈ സങ്കേതം. നിത്യഹരിത വനങ്ങളും അർദ്ധ നിത്യഹരിത വനങ്ങളും ചോല വനങ്ങളും ഇവിടെ കാണാം. ആന, കാട്ടുപോത്ത്, പുലി, കാട്ടുപന്നി, സാംബർ മാൻ, നീലഗിരി ലാംഗൂർ തുടങ്ങിയ നിരവധി മൃഗങ്ങളുടെ ആവാസകേന്ദ്രമാണിത്. 230-ൽ അധികം ഇനം പക്ഷികളെയും 46 ഇനം ഉരഗങ്ങളെയും 13 ഇനം ഉഭയജീവികളെയും ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. പെപ്പാറ തടാകത്തിലെ ബോട്ടിംഗും ഇവിടുത്തെ കുന്നുകളിലൂടെയുള്ള ട്രെക്കിംഗും പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളാണ്. തിരുവനന്തപുരം നഗരത്തിന് ശുദ്ധജലം എത്തിക്കുന്നതിൽ ഈ സങ്കേതം ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. ജൈവവൈവിധ്യ സംരക്ഷണത്തിന് ഏറെ പ്രാധാന്യമുള്ള ഒരു പ്രദേശമാണിത്.
- പെപ്പാറ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിൽ.
- പെപ്പാറ വന്യജീവി സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 1983-ൽ.
- ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 53 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- പെപ്പാറ അണക്കെട്ട് ഏത് നദിയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - കരമനയാറിൽ.
- പെപ്പാറ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിൽ സാധാരണയായി കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും രണ്ട് മൃഗങ്ങൾ ഏതാണ്? - ആന, കാട്ടുപോത്ത്.
- തിരുവനന്തപുരം നഗരത്തിന് ശുദ്ധജലം എത്തിക്കുന്നതിൽ ഈ സങ്കേതം എന്ത് പങ്ക് വഹിക്കുന്നു? - പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു.
- പെപ്പാറ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിൽ എത്ര ഇനം പക്ഷികളെയാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്? - 230-ൽ അധികം.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതികൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - നിത്യഹരിത വനങ്ങളും അർദ്ധ നിത്യഹരിത വനങ്ങളും ചോല വനങ്ങളും.
- പെപ്പാറയിലെ ഒരു പ്രധാന ടൂറിസം പ്രവർത്തനം എന്താണ്? - പെപ്പാറ തടാകത്തിലെ ബോട്ടിംഗ്.
- പെപ്പാറ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് പർവതനിരയുടെ ഭാഗമാണ്? - പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ.

Shendurney Wildlife Sanctuary. Image courtesy: yappe.in
കൊല്ലം ജില്ലയിലെ പുനലൂരിന് സമീപം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഷെന്തുരുണി വന്യജീവി സങ്കേതം 1984-ൽ ആണ് സ്ഥാപിതമായത്. കല്ലടയാറിന്റെ നീർത്തടങ്ങളിലായി ഏകദേശം 171 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ ഇത് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. കേരളത്തിലെ ഏക റിസർവ് വനം കൂടിയാണിത്. 'ഷെന്തുരുണി' എന്ന മരത്തിന്റെ പേരിൽ നിന്നാണ് സങ്കേതത്തിന് ഈ പേര് ലഭിച്ചത്. നിത്യഹരിത, അർദ്ധ നിത്യഹരിത, ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളുടെ സംയോജനമാണ് ഇവിടെ കാണപ്പെടുന്നത്. ആന, കാട്ടുപോത്ത്, പുലി, കാട്ടുപന്നി, സാംബർ മാൻ, നീലഗിരി ലാംഗൂർ, സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ് തുടങ്ങിയ നിരവധി സസ്തനികൾക്ക് ഇവിടം ആവാസകേന്ദ്രമാണ്. 275-ൽ അധികം ഇനം പക്ഷികളെയും വിവിധതരം ഉരഗങ്ങളെയും ഉഭയജീവികളെയും ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. തെന്മല ഇക്കോടൂറിസം പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമായ ഈ സങ്കേതത്തിലെ ബോട്ടിംഗും ട്രെക്കിംഗും പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളാണ്. ഇവിടുത്തെ കുന്നുകളും പുൽമേടുകളും താഴ്വരകളും അതിമനോഹരമായ കാഴ്ചകളാണ് ഒരുക്കുന്നത്. പ്രകൃതി സംരക്ഷണത്തിനും ഗവേഷണത്തിനും ഈ സങ്കേതം വലിയ പ്രാധാന്യം അർഹിക്കുന്നു.
- ഷെന്തുരുണി വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - കൊല്ലം ജില്ലയിൽ.
- ഷെന്തുരുണി വന്യജീവി സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് സ്ഥാപിതമായത്? - 1984-ൽ.
- ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 171 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- ഷെന്തുരുണി സങ്കേതത്തിന് ആ പേര് ലഭിച്ചത് എങ്ങനെയാണ്? - 'ഷെന്തുരുണി' എന്ന മരത്തിന്റെ പേരിൽ നിന്ന്.
- ഷെന്തുരുണി സങ്കേതത്തിൽ സാധാരണയായി കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും രണ്ട് മൃഗങ്ങൾ ഏതാണ്? - ആന, കാട്ടുപോത്ത്.
- കേരളത്തിലെ ഏക റിസർവ് വനം കൂടിയാണോ ഷെന്തുരുണി? - അതെ.
- ഈ സങ്കേതം ഏത് നദിയുടെ നീർത്തടങ്ങളിലാണ് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നത്? - കല്ലടയാറിന്റെ.
- ഷെന്തുരുണി വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ഇക്കോടൂറിസം പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമാണ്? - തെന്മല ഇക്കോടൂറിസം പദ്ധതി.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതികൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - നിത്യഹരിത, അർദ്ധ നിത്യഹരിത, ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങൾ.
- ഷെന്തുരുണിയിൽ എത്ര ഇനം പക്ഷികളെയാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്? - 275-ൽ അധികം.

Neyyar Wildlife Sanctuary. Image courtesy: oxyhappiness.com
തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിലെ അഗസ്ത്യമലയുടെ താഴ്വരയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന നെയ്യാർ വന്യജീവി സങ്കേതം 1958-ൽ ആണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്. നെയ്യാർ അണക്കെട്ടിന്റെയും തടാകത്തിന്റെയും ചുറ്റുമായി ഏകദേശം 128 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ ഇത് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. നിത്യഹരിത വനങ്ങളും ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളും ഇവിടെ കാണാം. ആന, കാട്ടുപോത്ത്, സാംബർ മാൻ, പുലി, കടുവ, കാട്ടുപന്നി, നീലഗിരി ലാംഗൂർ തുടങ്ങിയ നിരവധി സസ്തനികൾക്ക് ഇവിടം ഒരു പ്രധാന ആവാസകേന്ദ്രമാണ്. വിവിധയിനം പക്ഷികളും ഉരഗങ്ങളും ഉഭയജീവികളും ഇവിടെയുണ്ട്. മുതല വളർത്തൽ കേന്ദ്രം, ലയൺ സഫാരി പാർക്ക്, മാൻ പാർക്ക് എന്നിവ ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളാണ്. നെയ്യാർ തടാകത്തിലെ ബോട്ടിംഗും അഗസ്ത്യകൂടം ട്രെക്കിംഗും (പ്രത്യേക അനുമതിയോടെ) വളരെ പ്രസിദ്ധമാണ്. തിരുവനന്തപുരത്തെ ഒരു പ്രധാന വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രം കൂടിയാണിത്. പ്രകൃതി സൗന്ദര്യവും വന്യജീവി വൈവിധ്യവും ഒത്തുചേരുന്ന ഒരു പ്രദേശമാണിത്.
- നെയ്യാർ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിൽ.
- നെയ്യാർ വന്യജീവി സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 1958-ൽ.
- ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 128 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- നെയ്യാർ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിലെ പ്രധാന ജലാശയം ഏതാണ്? - നെയ്യാർ തടാകം.
- നെയ്യാർ സങ്കേതത്തിലെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളിൽ ഏതെങ്കിലും രണ്ടെണ്ണം പറയുക. - മുതല വളർത്തൽ കേന്ദ്രം, ലയൺ സഫാരി പാർക്ക്.
- നെയ്യാർ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് മലനിരയുടെ താഴ്വരയിലാണ്? - അഗസ്ത്യമലയുടെ.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതികൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - നിത്യഹരിത വനങ്ങളും ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളും.
- നെയ്യാർ തടാകത്തിൽ ലഭിക്കുന്ന ഒരു ടൂറിസം പ്രവർത്തനം എന്താണ്? - ബോട്ടിംഗ്.
- നെയ്യാർ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും ഒരു സസ്തനി ഏതാണ്? - ആന/കാട്ടുപോത്ത്.
- അഗസ്ത്യകൂടം ട്രെക്കിംഗിന് അനുമതി ലഭ്യമാകുന്ന സങ്കേതം ഏതാണ്? - നെയ്യാർ വന്യജീവി സങ്കേതം.

Chimmony Wildlife Sanctuary. Image courtesy: instagram.com
തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിൽ നെല്ലിയാമ്പതി വനനിരകളുടെ ഭാഗമായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ചിമ്മിണി വന്യജീവി സങ്കേതം 1984-ൽ ആണ് പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്. ചിമ്മിണി അണക്കെട്ടിനും തടാകത്തിനും ചുറ്റുമായി ഏകദേശം 85 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ ഇത് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. ചാലക്കുടിപ്പുഴയുടെ ഒരു പ്രധാന നീർത്തടം കൂടിയാണിത്. നിത്യഹരിത, അർദ്ധ നിത്യഹരിത, ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളാൽ സമ്പന്നമാണ് ഇവിടം. ആന, കാട്ടുപോത്ത്, പുലി, കാട്ടുപന്നി, സാംബർ മാൻ, കരടി, വിവിധയിനം കുരങ്ങുകൾ തുടങ്ങിയ മൃഗങ്ങളുടെ ആവാസകേന്ദ്രമാണിത്. 160-ൽ അധികം ഇനം പക്ഷികളെയും 39 ഇനം ഉരഗങ്ങളെയും 31 ഇനം ഉഭയജീവികളെയും ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. പക്ഷി നിരീക്ഷണത്തിനും ട്രെക്കിങ്ങിനും ബോട്ടിംഗിനും അനുയോജ്യമായ ഒരു സ്ഥലമാണിത്. അഡ്വഞ്ചർ ടൂറിസത്തിനും പ്രകൃതി പഠന ക്യാമ്പുകൾക്കും ഇവിടെ സാധ്യതകളുണ്ട്. പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ജൈവവൈവിധ്യത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന കണ്ണിയായി ഈ സങ്കേതം പ്രവർത്തിക്കുന്നു.
- ചിമ്മിണി വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിൽ.
- ചിമ്മിണി വന്യജീവി സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 1984-ൽ.
- ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 85 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- ചിമ്മിണി സങ്കേതം ഏത് വനനിരകളുടെ ഭാഗമാണ്? - നെല്ലിയാമ്പതി വനനിരകളുടെ.
- ചിമ്മിണി വന്യജീവി സങ്കേതത്തിലൂടെ ഒഴുകുന്ന പ്രധാന നദി ഏതാണ്? - ചാലക്കുടിപ്പുഴയുടെ നീർത്തടം.
- ചിമ്മിണി സങ്കേതത്തിൽ എത്ര ഇനം പക്ഷികളെയാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്? - 160-ൽ അധികം.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതികൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - നിത്യഹരിത, അർദ്ധ നിത്യഹരിത, ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങൾ.
- ചിമ്മിണി വന്യജീവി സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും ഒരു സസ്തനി ഏതാണ്? - ആന/കാട്ടുപോത്ത്.
- ഈ സങ്കേതത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ടൂറിസം പ്രവർത്തനം എന്താണ്? - ബോട്ടിംഗ്/ട്രെക്കിംഗ്.
- പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ഏത് പ്രാധാന്യമാണ് ചിമ്മിണി സങ്കേതത്തിനുള്ളത്? - ജൈവവൈവിധ്യത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന കണ്ണി.

Parambikulam Tiger Reserve. Image courtesy: dtpcpalakkad.com
പാലക്കാട് ജില്ലയിൽ തമിഴ്നാടുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന പറമ്പിക്കുളം കടുവാ സങ്കേതം 2010-ൽ ആണ് ഒരു കടുവാ സങ്കേതമായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്. 643.66 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയുള്ള ഈ പ്രദേശം പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച സംരക്ഷിത പ്രദേശങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്. തേക്ക് തോട്ടങ്ങൾക്കും, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ തേക്കുമരമായ 'കന്നിമാര' തേക്കിനും ഇവിടം പേരുകേട്ടതാണ്. നിത്യഹരിത, അർദ്ധ നിത്യഹരിത, ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങൾ, പുൽമേടുകൾ എന്നിവ ഇവിടെയുണ്ട്. കടുവ, പുലി, ആന, കാട്ടുപോത്ത്, നീലഗിരി താർ, സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ്, സാംബർ മാൻ, കരടി തുടങ്ങിയ നിരവധി വന്യജീവികൾ ഇവിടെയുണ്ട്. 268-ൽ അധികം ഇനം പക്ഷികളെയും ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. തടാകത്തിലെ ബോട്ടിംഗ്, ട്രെക്കിംഗ്, ട്രീ ഹൗസ് താമസം, കമ്മ്യൂണിറ്റി അധിഷ്ഠിത ഇക്കോടൂറിസം എന്നിവ ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളാണ്. തമിഴ്നാട്ടിലെ ആനമലൈ കടുവാ സങ്കേതവുമായി ഇതിന് തുടർച്ചയുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലെ പ്രമുഖ കടുവാ സങ്കേതങ്ങളിലൊന്നായി ഇത് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.
- പറമ്പിക്കുളം കടുവാ സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - പാലക്കാട് ജില്ലയിൽ.
- പറമ്പിക്കുളം കടുവാ സങ്കേതമായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ട വർഷം ഏതാണ്? - 2010-ൽ.
- ഈ സങ്കേതത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ തേക്കുമരം ഏതാണ്? - കന്നിമാര തേക്ക്.
- പറമ്പിക്കുളം സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 643.66 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളായ ഏതെങ്കിലും രണ്ട് മൃഗങ്ങൾ ഏതാണ്? - കടുവ, ആന.
- പറമ്പിക്കുളം സങ്കേതത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ടൂറിസം പ്രവർത്തനം എന്താണ്? - തടാകത്തിലെ ബോട്ടിംഗ്/ട്രീ ഹൗസ് താമസം.
- പറമ്പിക്കുളം സങ്കേതം ഏത് സംസ്ഥാനവുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്നു? - തമിഴ്നാടുമായി.
- ഈ സങ്കേതത്തിൽ എത്ര ഇനം പക്ഷികളെയാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്? - 268-ൽ അധികം.
- പറമ്പിക്കുളം സങ്കേതം ഏത് പർവതനിരയുടെ ഭാഗമാണ്? - പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ.
- പറമ്പിക്കുളം കടുവാ സങ്കേതത്തിലെ ഒരു പ്രധാന വനരീതി ഏതാണ്? - തേക്ക് തോട്ടങ്ങൾ/നിത്യഹരിത വനങ്ങൾ.

Peechi-Vazhani Wildlife Sanctuary. Image courtesy: everythink.qa
തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പീച്ചി-വാഴാനി വന്യജീവി സങ്കേതം 1958-ൽ ആണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്. പീച്ചി, വാഴാനി അണക്കെട്ടുകളുടെ നീർത്തടങ്ങളിലായി ഏകദേശം 125 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ ഇത് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. മദ്ധ്യ കേരളത്തിലെ ജൈവവൈവിധ്യം സംരക്ഷിക്കുന്നതിൽ ഈ സങ്കേതം ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. നിത്യഹരിത വനങ്ങളും അർദ്ധ നിത്യഹരിത വനങ്ങളും ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളും ഇവിടെ കാണാം. ആന, കാട്ടുപോത്ത്, പുലി, കാട്ടുപന്നി, സാംബർ മാൻ, കാട്ടുനായ്ക്കൾ, നീലഗിരി ലാംഗൂർ തുടങ്ങിയ നിരവധി സസ്തനികളുടെ ആവാസകേന്ദ്രമാണിത്. 100-ൽ അധികം ഇനം പക്ഷികളെയും വിവിധതരം ഉരഗങ്ങളെയും ഉഭയജീവികളെയും ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ സങ്കേതം നിരവധി അപൂർവയിനം സസ്യങ്ങൾക്കും ജന്തുക്കൾക്കും അഭയം നൽകുന്നു. പീച്ചി അണക്കെട്ടിലെ ബോട്ടിംഗും ചുറ്റുമുള്ള പ്രകൃതി സൗന്ദര്യവും സഞ്ചാരികളെ ആകർഷിക്കുന്നു. പ്രകൃതി പഠനത്തിനും ഗവേഷണത്തിനും ഈ സങ്കേതം വലിയ പ്രാധാന്യം അർഹിക്കുന്നു.
- പീച്ചി-വാഴാനി വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിൽ.
- പീച്ചി-വാഴാനി വന്യജീവി സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 1958-ൽ.
- ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 125 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- പീച്ചി-വാഴാനി സങ്കേതത്തിലെ പ്രധാന ജലാശയങ്ങൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - പീച്ചി, വാഴാനി അണക്കെട്ടുകൾ.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതികൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - നിത്യഹരിത, അർദ്ധ നിത്യഹരിത, ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങൾ.
- പീച്ചി-വാഴാനി സങ്കേതത്തിൽ എത്ര ഇനം പക്ഷികളെയാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്? - 100-ൽ അധികം.
- പീച്ചി അണക്കെട്ടിലെ ഒരു പ്രധാന ടൂറിസം പ്രവർത്തനം എന്താണ്? - ബോട്ടിംഗ്.
- ഈ സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും ഒരു സസ്തനി ഏതാണ്? - ആന/കാട്ടുപോത്ത്.
- പീച്ചി-വാഴാനി സങ്കേതം ഏത് കേരളത്തിന്റെ ഭാഗത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - മദ്ധ്യ കേരളത്തിൽ.
- പീച്ചി-വാഴാനി വന്യജീവി സങ്കേതം എന്തിനാണ് പ്രധാനമായും സംരക്ഷിക്കപ്പെടുന്നത്? - ജൈവവൈവിധ്യം സംരക്ഷിക്കുന്നതിന്.

Wayanad Wildlife Sanctuary. Image courtesy: carta.guide
വയനാട് ജില്ലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന വയനാട് വന്യജീവി സങ്കേതം 1973-ൽ ആണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്. കേരളത്തിലെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ വന്യജീവി സങ്കേതമായ ഇത് ഏകദേശം 344.44 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. ബന്ദിപ്പൂർ, മുതുമല വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന ഇത് ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ ഒരു വലിയ ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ ഭാഗമാണ്. ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളാണ് ഇവിടെ പ്രധാനമായും കാണപ്പെടുന്നത്. ആനകൾക്ക് പേരുകേട്ട ഈ സങ്കേതത്തിൽ കടുവ, പുലി, കാട്ടുപോത്ത്, സാംബർ മാൻ, മ്ലാവ്, കാട്ടുപന്നി, കരടി, വിവിധയിനം കുരങ്ങുകൾ തുടങ്ങിയ മൃഗങ്ങളും ഉണ്ട്. നിരവധി പക്ഷികളുടെയും ഉരഗങ്ങളുടെയും ഉഭയജീവികളുടെയും ആവാസകേന്ദ്രം കൂടിയാണിത്. ആനകളുടെ പ്രധാന സഞ്ചാരപാതകളിൽ ഒന്നായതുകൊണ്ട് ആന സംരക്ഷണത്തിന് ഈ സങ്കേതം വലിയ പ്രാധാന്യം അർഹിക്കുന്നു. പ്രകൃതി പഠന യാത്രകളും ജീപ്പ് സഫാരിയും ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ടൂറിസം പ്രവർത്തനങ്ങളാണ്. ജൈവവൈവിധ്യ സമ്പന്നമായ ഈ പ്രദേശം പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ പാരിസ്ഥിതിക സന്തുലനത്തിൽ ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു.
- വയനാട് വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - വയനാട് ജില്ലയിൽ.
- വയനാട് വന്യജീവി സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 1973-ൽ.
- ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 344.44 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- വയനാട് വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് മൃഗത്തിനാണ് പ്രധാനമായും പേരുകേട്ടത്? - ആനകൾക്ക്.
- കേരളത്തിലെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ വന്യജീവി സങ്കേതമാണോ ഇത്? - അതെ.
- ഈ സങ്കേതം അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന പ്രധാന വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - ബന്ദിപ്പൂർ, മുതുമല.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതി ഏതാണ്? - ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളാണ്.
- വയനാട് വന്യജീവി സങ്കേതത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ടൂറിസം പ്രവർത്തനം എന്താണ്? - ജീപ്പ് സഫാരി.
- ഈ സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും ഒരു വേട്ടമൃഗം ഏതാണ്? - കടുവ/പുലി.
- വയനാട് വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് പർവതനിരയുടെ ഭാഗമാണ്? - പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ.

Kurinjimala Sanctuary. Image courtesy: facebook.com
ഇടുക്കി ജില്ലയിലെ കാന്തല്ലൂരിന് സമീപം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കുറിഞ്ഞിമല സങ്കേതം 2006-ൽ ആണ് പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്. നീലക്കുറിഞ്ഞി പൂക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളുടെ സംരക്ഷണമാണ് ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം. 32 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററിലധികം വിസ്തൃതിയുള്ള ഈ പ്രദേശം പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ഹൈറേഞ്ച് പുൽമേടുകളുടെയും ചോല വനങ്ങളുടെയും ഭാഗമാണ്. 12 വർഷത്തിലൊരിക്കൽ മാത്രം പൂക്കുന്ന നീലക്കുറിഞ്ഞി (Strobilanthes kunthiana) ലോകപ്രശസ്തമാണ്. ഇവിടുത്തെ നീലക്കുറിഞ്ഞി പൂക്കാലം കാണാൻ ആയിരക്കണക്കിന് ആളുകളാണ് എത്തിച്ചേരുന്നത്. നീലക്കുറിഞ്ഞി പൂന്തോട്ടം കൂടാതെ നീലഗിരി താർ, സാംബർ മാൻ, ആന, കാട്ടുപോത്ത് തുടങ്ങിയ മൃഗങ്ങളും ഇവിടെ കാണാം. വിവിധയിനം പക്ഷികളുടെയും ചിത്രശലഭങ്ങളുടെയും ആവാസകേന്ദ്രം കൂടിയാണിത്. ഇരവികുളം ദേശീയോദ്യാനവുമായി ചേർന്നുള്ള ഈ പ്രദേശം ജൈവവൈവിധ്യത്തിന് വലിയ പ്രാധാന്യം അർഹിക്കുന്നു. ഈ സങ്കേതം പാരിസ്ഥിതിക സംരക്ഷണത്തിന് ഊന്നൽ നൽകുന്നു.
- കുറിഞ്ഞിമല സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - ഇടുക്കി ജില്ലയിൽ.
- കുറിഞ്ഞിമല സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 2006-ൽ.
- ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം എന്താണ്? - നീലക്കുറിഞ്ഞി പൂക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങളുടെ സംരക്ഷണം.
- നീലക്കുറിഞ്ഞി എത്ര വർഷത്തിലൊരിക്കലാണ് പൂക്കുന്നത്? - 12 വർഷത്തിലൊരിക്കൽ.
- കുറിഞ്ഞിമല സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 32 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- നീലക്കുറിഞ്ഞിയുടെ ശാസ്ത്രീയ നാമം എന്താണ്? - Strobilanthes kunthiana.
- കുറിഞ്ഞിമല സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന ഒരു മൃഗം ഏതാണ്? - നീലഗിരി താർ/ആന.
- ഈ സങ്കേതം ഏത് ദേശീയോദ്യാനവുമായി ചേർന്നാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - ഇരവികുളം ദേശീയോദ്യാനവുമായി.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആവാസവ്യവസ്ഥകൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - ഹൈറേഞ്ച് പുൽമേടുകളും ചോല വനങ്ങളും.
- കുറിഞ്ഞിമല സങ്കേതം ഏത് പർവതനിരയുടെ ഭാഗമാണ്? - പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ.

Aralam Wildlife Sanctuary. Image courtesy: mindtrip.ai
കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ആറളം വന്യജീവി സങ്കേതം 1984-ൽ ആണ് സ്ഥാപിതമായത്. ഏകദേശം 55 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ഇത് പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ വടക്കൻ ഭാഗത്താണ്. നിത്യഹരിത വനങ്ങളും അർദ്ധ നിത്യഹരിത വനങ്ങളും ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളും ഇവിടെ കാണാം. ആന, കാട്ടുപോത്ത്, സാംബർ മാൻ, കടുവ, പുലി, കാട്ടുപന്നി, മ്ലാവ്, നീലഗിരി ലാംഗൂർ, മലബാർ ഭീമൻ അണ്ണാൻ തുടങ്ങിയ നിരവധി സസ്തനികൾക്ക് ഇവിടം ഒരു പ്രധാന ആവാസകേന്ദ്രമാണ്. 150-ൽ അധികം ഇനം പക്ഷികളെയും ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഈ സങ്കേതം ട്രെക്കിങ്ങിനും പ്രകൃതി പഠനത്തിനും ഏറെ അനുയോജ്യമാണ്. കണ്ണൂരിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടിയായ കാട്ടിയേൽമല ഈ സങ്കേതത്തിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. പക്ഷിനിരീക്ഷകർക്കും ഗവേഷകർക്കും ഒരുപോലെ പ്രിയപ്പെട്ട സ്ഥലമാണിത്.
- ആറളം വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ.
- ആറളം വന്യജീവി സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 1984-ൽ.
- ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 55 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- ആറളം വന്യജീവി സങ്കേതത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ കൊടുമുടി ഏതാണ്? - കാട്ടിയേൽമല.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതികൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - നിത്യഹരിത, അർദ്ധ നിത്യഹരിത, ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങൾ.
- ആറളം സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും രണ്ട് മൃഗങ്ങൾ ഏതാണ്? - ആന, കാട്ടുപോത്ത്.
- ആറളം സങ്കേതത്തിൽ എത്ര ഇനം പക്ഷികളെയാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്? - 150-ൽ അധികം.
- ഈ സങ്കേതം ഏത് പർവതനിരയുടെ വടക്കൻ ഭാഗത്താണ്? - പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ.
- ആറളം വന്യജീവി സങ്കേതത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ടൂറിസം പ്രവർത്തനം എന്താണ്? - ട്രെക്കിംഗ്.
- മലബാർ ഭീമൻ അണ്ണാനെ കാണാൻ സാധ്യതയുള്ള ഒരു വന്യജീവി സങ്കേതം ഏതാണ്? - ആറളം വന്യജീവി സങ്കേതം.

Choolannur Pea Fowl Sanctuary. Image courtesy: tripinic.com
പാലക്കാട് ജില്ലയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ചൂളന്നൂർ മയിൽ സങ്കേതം 1993-ൽ ആണ് പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്. മയിലുകളുടെ സംരക്ഷണത്തിനായി സ്ഥാപിച്ച കേരളത്തിലെ ഏക മയിൽ സങ്കേതമാണിത്. 'മയിലാടുംപാറ' എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. 3.5 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ഈ ചെറിയ സങ്കേതം വരണ്ട ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളും കുറ്റിക്കാടുകളും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. ഇന്ത്യൻ മയിലുകളുടെ (Pavo cristatus) വലിയ ജനസംഖ്യ ഇവിടെയുണ്ട്. കൂടാതെ, വിവിധയിനം പക്ഷികളും ചിത്രശലഭങ്ങളും ഉരഗങ്ങളും ഇവിടെ കാണാം. മയിലുകൾക്ക് പുറമെ കാട്ടുപന്നി, കീരി, കുറുക്കൻ തുടങ്ങിയ ചെറിയ സസ്തനികളെയും ഇവിടെ കാണാം. മയിലുകൾ നൃത്തം ചെയ്യുന്ന മനോഹരമായ കാഴ്ചയാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണം. പക്ഷി നിരീക്ഷകർക്കും പ്രകൃതി സ്നേഹികൾക്കും മയിലുകളുടെ ജീവിതരീതി പഠിക്കാൻ ഈ സങ്കേതം ഒരു മികച്ച അവസരം നൽകുന്നു. പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദപരമായ ടൂറിസത്തിന് ഇവിടെ വലിയ സാധ്യതകളുണ്ട്.
- ചൂളന്നൂർ മയിൽ സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - പാലക്കാട് ജില്ലയിൽ.
- ചൂളന്നൂർ മയിൽ സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 1993-ൽ.
- ഈ സങ്കേതം ഏത് മൃഗത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനാണ് സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടത്? - മയിലുകളുടെ.
- കേരളത്തിലെ ഏക മയിൽ സങ്കേതം ഏതാണ്? - ചൂളന്നൂർ മയിൽ സങ്കേതം.
- ചൂളന്നൂർ മയിൽ സങ്കേതം ഏത് പേരിലും അറിയപ്പെടുന്നു? - മയിലാടുംപാറ.
- ഈ സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന മയിലുകളുടെ ശാസ്ത്രീയ നാമം എന്താണ്? - Pavo cristatus.
- ചൂളന്നൂർ മയിൽ സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 3.5 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതി ഏതാണ്? - വരണ്ട ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളും കുറ്റിക്കാടുകളും.
- മയിലാടുംപാറയിലെ പ്രധാന ആകർഷണം എന്താണ്? - മയിലുകൾ നൃത്തം ചെയ്യുന്നത് കാണാനുള്ള അവസരം.
- ചൂളന്നൂർ സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും ഒരു ചെറിയ സസ്തനി ഏതാണ്? - കാട്ടുപന്നി/കീരി.

Malabar Wildlife Sanctuary. Image courtesy: tripinic.com
കോഴിക്കോട് ജില്ലയിൽ പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ ഭാഗമായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മലബാർ വന്യജീവി സങ്കേതം 2010-ൽ ആണ് പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്. ഏകദേശം 74.21 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ ഇത് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. കക്കയം, പെരുവണ്ണാമൂഴി എന്നീ പ്രദേശങ്ങൾ ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്. നിത്യഹരിത വനങ്ങളും അർദ്ധ നിത്യഹരിത വനങ്ങളും ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളും ഇവിടെ കാണാം. ആന, കാട്ടുപോത്ത്, പുലി, കാട്ടുപന്നി, സാംബർ മാൻ, നീലഗിരി ലാംഗൂർ, മലബാർ ഭീമൻ അണ്ണാൻ, സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ് തുടങ്ങിയ നിരവധി സസ്തനികൾക്ക് ഇവിടം ആവാസകേന്ദ്രമാണ്. 220-ൽ അധികം ഇനം പക്ഷികളെയും ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ചിത്രശലഭങ്ങളുടെയും ഉരഗങ്ങളുടെയും വൈവിധ്യവും ഇവിടെയുണ്ട്. പെരുവണ്ണാമൂഴി അണക്കെട്ടും അവിടുത്തെ ബോട്ടിംഗും ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്. പക്ഷി നിരീക്ഷകർക്കും പ്രകൃതി പഠനത്തിനും ട്രെക്കിങ്ങിനും ഈ സങ്കേതം ഏറെ അനുയോജ്യമാണ്.
- മലബാർ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - കോഴിക്കോട് ജില്ലയിൽ.
- മലബാർ വന്യജീവി സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 2010-ൽ.
- ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തീർണ്ണം എത്രയാണ്? - 74.21 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- മലബാർ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിന്റെ ഭാഗമായ പ്രധാന പ്രദേശങ്ങൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - കക്കയം, പെരുവണ്ണാമൂഴി.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതികൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - നിത്യഹരിത, അർദ്ധ നിത്യഹരിത, ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങൾ.
- മലബാർ സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും രണ്ട് പ്രധാന മൃഗങ്ങൾ ഏതാണ്? - ആന, കാട്ടുപോത്ത്.
- മലബാർ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിൽ എത്ര ഇനം പക്ഷികളെയാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്? - 220-ൽ അധികം.
- പെരുവണ്ണാമൂഴി അണക്കെട്ട് ഏത് വന്യജീവി സങ്കേതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്? - മലബാർ വന്യജീവി സങ്കേതം.
- സിംഹവാലൻ കുരങ്ങനെ കാണാൻ സാധ്യതയുള്ള വന്യജീവി സങ്കേതം ഏതാണ്? - മലബാർ വന്യജീവി സങ്കേതം.
- മലബാർ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് പർവതനിരയുടെ ഭാഗമാണ്? - പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ.

Mangalavanam Bird Sanctuary. Image courtesy: tusktravel.com
എറണാകുളം ജില്ലയിലെ കൊച്ചി നഗരത്തിന്റെ ഹൃദയഭാഗത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മംഗളവനം പക്ഷി സങ്കേതം ഒരു അദ്വിതീയമായ നഗര ആവാസവ്യവസ്ഥയാണ്. 2.74 ഹെക്ടർ മാത്രം വിസ്തൃതിയുള്ള ഇത് കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും ചെറിയ സംരക്ഷിത പ്രദേശങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്. "കൊച്ചിയുടെ ശ്വാസകോശം" എന്ന് ഇത് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. കണ്ടൽക്കാടുകളാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആവാസവ്യവസ്ഥ. നഗരമധ്യത്തിൽ ഇങ്ങനെയൊരു പച്ചപ്പ് നിലനിർത്തുന്നത് ജൈവവൈവിധ്യ സംരക്ഷണത്തിന് വലിയ പ്രാധാന്യം നൽകുന്നു. ദേശാന്തര പക്ഷികളും പ്രാദേശിക പക്ഷികളും ഉൾപ്പെടെ 100-ലധികം ഇനം പക്ഷികളെ ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. നീർക്കാക്ക, ചിന്നക്കൊക്ക്, ചേരക്കോഴി, കണ്ടൽക്കാടുകളിൽ കാണുന്ന മീൻകൊത്തിപ്പക്ഷികൾ, രാത്രി കൊക്കുകൾ എന്നിവ ഇവിടുത്തെ സ്ഥിരം സന്ദർശകരാണ്. കൂടാതെ, വിവിധയിനം മത്സ്യങ്ങൾ, കക്കകൾ, ഞണ്ടുകൾ, ചിത്രശലഭങ്ങൾ എന്നിവയും ഇവിടെയുണ്ട്. നഗരവൽക്കരണത്തിന്റെ വെല്ലുവിളികൾക്കിടയിലും ഈ പക്ഷി സങ്കേതം ഒരു പ്രധാന ജൈവവൈവിധ്യ കേന്ദ്രമായി നിലകൊള്ളുന്നു. പ്രകൃതി പഠനത്തിനും നഗരത്തിലെ പക്ഷികളെ നിരീക്ഷിക്കുന്നതിനും ഈ സങ്കേതം ഒരു മികച്ച അവസരം നൽകുന്നു.
- മംഗളവനം പക്ഷി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - എറണാകുളം ജില്ലയിൽ.
- മംഗളവനം പക്ഷി സങ്കേതം ഏത് നഗരത്തിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - കൊച്ചി നഗരത്തിൽ.
- ഈ പക്ഷി സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തൃതി എത്രയാണ്? - 2.74 ഹെക്ടർ.
- മംഗളവനം പക്ഷി സങ്കേതത്തിലെ പ്രധാന ആവാസവ്യവസ്ഥ ഏതാണ്? - കണ്ടൽക്കാടുകൾ.
- ഈ സങ്കേതം ഏത് പേരിലാണ് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നത്? - "കൊച്ചിയുടെ ശ്വാസകോശം".
- മംഗളവനം സങ്കേതത്തിൽ എത്ര ഇനം പക്ഷികളെയാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്? - 100-ലധികം ഇനം.
- ഇവിടുത്തെ ഒരു പ്രധാന പക്ഷിയിനം ഏതാണ്? - നീർക്കാക്ക/ചിന്നക്കൊക്ക്.
- മംഗളവനം പക്ഷി സങ്കേതത്തിൽ പക്ഷികളെ കൂടാതെ കാണുന്ന ചില ജീവികൾ ഏതാണ്? - മത്സ്യങ്ങൾ, കക്കകൾ, ഞണ്ടുകൾ.
- കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും ചെറിയ സംരക്ഷിത പ്രദേശങ്ങളിൽ ഒന്നാണോ ഇത്? - അതെ.
- മംഗളവനം പക്ഷി സങ്കേതത്തിന്റെ പ്രധാന പ്രാധാന്യം എന്താണ്? - നഗരമധ്യത്തിലെ ജൈവവൈവിധ്യ സംരക്ഷണം.

Kottiyoor Wildlife Sanctuary. Image courtesy: aranyakam.org
കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ ഭാഗമായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കൊട്ടിയൂർ വന്യജീവി സങ്കേതം 2011-ൽ ആണ് പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്. ഏകദേശം 30.38 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിൽ ഇത് വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. ഇവിടുത്തെ നിത്യഹരിത വനങ്ങളും അർദ്ധ നിത്യഹരിത വനങ്ങളും ജൈവവൈവിധ്യത്താൽ സമ്പന്നമാണ്. കൊട്ടിയൂർ ക്ഷേത്രത്തിന് സമീപം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതുകൊണ്ട് ആത്മീയ പ്രാധാന്യവും ഈ പ്രദേശത്തിനുണ്ട്. ആന, കാട്ടുപോത്ത്, സാംബർ മാൻ, പുലി, കടുവ, കാട്ടുപന്നി, കരടി, സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ്, മലബാർ ഭീമൻ അണ്ണാൻ തുടങ്ങിയ നിരവധി സസ്തനികൾക്ക് ഇവിടം ആവാസകേന്ദ്രമാണ്. 170-ലധികം ഇനം പക്ഷികളെയും ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ബാബേലി നദി ഈ സങ്കേതത്തിലൂടെ ഒഴുകുന്നു. കടുവകളുടെയും സിംഹവാലൻ കുരങ്ങുകളുടെയും സംരക്ഷണത്തിൽ ഈ സങ്കേതം ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. മലബാർ വന്യജീവി സങ്കേതവുമായി ഇത് ഒരു പ്രധാന ഇടനാഴി പങ്കിടുന്നു. ട്രെക്കിങ്ങിനും പ്രകൃതി പഠനത്തിനും ഗവേഷണത്തിനും അനുയോജ്യമായ ഒരു സ്ഥലമാണിത്.
- കൊട്ടിയൂർ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - കണ്ണൂർ ജില്ലയിൽ.
- കൊട്ടിയൂർ വന്യജീവി സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 2011-ൽ.
- ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തൃതി എത്രയാണ്? - 30.38 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- കൊട്ടിയൂർ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് പർവതനിരയുടെ ഭാഗമാണ്? - പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ.
- കൊട്ടിയൂർ സങ്കേതത്തിന് സമീപം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പ്രസിദ്ധമായ ക്ഷേത്രം ഏതാണ്? - കൊട്ടിയൂർ ക്ഷേത്രം.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതികൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - നിത്യഹരിത വനങ്ങളും അർദ്ധ നിത്യഹരിത വനങ്ങളും.
- കൊട്ടിയൂർ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിലൂടെ ഒഴുകുന്ന പ്രധാന നദി ഏതാണ്? - ബാബേലി നദി.
- കൊട്ടിയൂർ സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും രണ്ട് അപൂർവ മൃഗങ്ങൾ ഏതാണ്? - സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ്, മലബാർ ഭീമൻ അണ്ണാൻ.
- കൊട്ടിയൂർ സങ്കേതത്തിൽ എത്ര ഇനം പക്ഷികളെയാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്? - 170-ലധികം ഇനം.
- ഈ സങ്കേതം ഏത് വന്യജീവി സങ്കേതവുമായി ഒരു ഇടനാഴി പങ്കിടുന്നു? - മലബാർ വന്യജീവി സങ്കേതവുമായി.

Karimpuzha Wildlife Sanctuary. Image courtesy: manoramaonline.com
മലപ്പുറം ജില്ലയിൽ നിലമ്പൂരിന് സമീപം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കരിമ്പുഴ വന്യജീവി സങ്കേതം 2020-ൽ ആണ് ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്. 227.42 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയുള്ള ഈ സങ്കേതം നീലഗിരി ബയോസ്ഫിയർ റിസർവിന്റെ ഭാഗമാണ്. സൈലന്റ് വാലി ദേശീയോദ്യാനത്തിന്റെ ബഫർ സോണിനോട് ചേർന്നാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. നിത്യഹരിത വനങ്ങളും ചോല-പുൽമേടുകളും ഇവിടെ കാണാം. ജൈവവൈവിധ്യത്താൽ സമ്പന്നമായ ഈ പ്രദേശം പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ആവാസവ്യവസ്ഥകളിലൊന്നാണ്. വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന നീലഗിരി താർ, സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ്, മലബാർ ഭീമൻ അണ്ണാൻ, കടുവ, പുലി, ആന, കാട്ടുപോത്ത്, സാംബർ മാൻ തുടങ്ങിയ നിരവധി സസ്തനികൾക്ക് ഇവിടം ആവാസകേന്ദ്രമാണ്. കരിമ്പുഴ നദി ഈ സങ്കേതത്തിലൂടെ ഒഴുകുന്നു. 200-ൽ അധികം ഇനം പക്ഷികളെയും 30-ലധികം ഇനം ഉരഗങ്ങളെയും ഇവിടെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. താരതമ്യേന പുതിയ ഒരു സങ്കേതമാണെങ്കിലും ഇതിന് വലിയ പാരിസ്ഥിതിക പ്രാധാന്യമുണ്ട്. പ്രകൃതി സംരക്ഷണത്തിനും ഗവേഷണത്തിനും പ്രാധാന്യം നൽകുന്ന ഒരു പ്രദേശമാണിത്.
- കരിമ്പുഴ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - മലപ്പുറം ജില്ലയിൽ.
- കരിമ്പുഴ വന്യജീവി സങ്കേതം എപ്പോഴാണ് ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടത്? - 2020-ൽ.
- ഈ സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തൃതി എത്രയാണ്? - 227.42 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ.
- കരിമ്പുഴ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ബയോസ്ഫിയർ റിസർവിന്റെ ഭാഗമാണ്? - നീലഗിരി ബയോസ്ഫിയർ റിസർവിന്റെ.
- കരിമ്പുഴ സങ്കേതം ഏത് ദേശീയോദ്യാനത്തിന്റെ ബഫർ സോണിനോട് ചേർന്നാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - സൈലന്റ് വാലി ദേശീയോദ്യാനത്തിന്റെ.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന വനരീതികൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - നിത്യഹരിത വനങ്ങളും ചോല-പുൽമേടുകളും.
- കരിമ്പുഴ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിലൂടെ ഒഴുകുന്ന പ്രധാന നദി ഏതാണ്? - കരിമ്പുഴ നദി.
- കരിമ്പുഴ സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന ഏതെങ്കിലും രണ്ട് മൃഗങ്ങൾ ഏതാണ്? - നീലഗിരി താർ, സിംഹവാലൻ കുരങ്ങ്.
- കരിമ്പുഴ സങ്കേതത്തിൽ എത്ര ഇനം പക്ഷികളെയാണ് കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്? - 200-ൽ അധികം.
- കരിമ്പുഴ വന്യജീവി സങ്കേതത്തിന്റെ പ്രധാന പ്രാധാന്യം എന്താണ്? - പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ ജൈവവൈവിധ്യ സംരക്ഷണം.

Kumarakom Bird Sanctuary. Image courtesy: incredibleindia.gov.in
കോട്ടയം ജില്ലയിലെ വേമ്പനാട് കായലിന്റെ കിഴക്കൻ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കുമരകം പക്ഷി സങ്കേതം (വേമ്പനാട് പക്ഷി സങ്കേതം എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) ദേശാന്തര പക്ഷികളുടെ ഒരു പ്രധാന ആവാസകേന്ദ്രമാണ്. 14 ഏക്കറിലധികം വിസ്തൃതിയുള്ള ഈ സങ്കേതം വർഷം മുഴുവൻ പക്ഷികളെ നിരീക്ഷിക്കാൻ അനുയോജ്യമാണ്. വിവിധയിനം പ്രാദേശിക പക്ഷികളോടൊപ്പം സൈബീരിയയിൽ നിന്നും മറ്റ് ഹിമാലയൻ പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നും എത്തുന്ന ദേശാന്തര പക്ഷികൾ ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങളാണ്. നീർക്കാക്കകൾ, താറാവിനങ്ങളെല്ലാം, കൊക്കുകൾ, വാത്തകൾ, മീൻകൊത്തിപ്പക്ഷികൾ, നാരങ്ങപക്ഷികൾ, വർണ്ണക്കൊക്കുകൾ തുടങ്ങിയ നിരവധി പക്ഷികളെ ഇവിടെ കാണാം. ബോട്ട് യാത്രയിലൂടെയും കായലിന്റെ തീരത്തുള്ള വാച്ച് ടവറുകളിൽ നിന്നും പക്ഷികളെ നിരീക്ഷിക്കാം. കണ്ടൽക്കാടുകളും നെൽപ്പാടങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു തനതായ ആവാസവ്യവസ്ഥയാണിത്. പ്രകൃതി സ്നേഹികൾക്കും ഫോട്ടോഗ്രാഫർമാർക്കും പക്ഷി നിരീക്ഷകർക്കും ഈ സങ്കേതം ഒരു അസുലഭ അവസരം നൽകുന്നു.
- കുമരകം പക്ഷി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - കോട്ടയം ജില്ലയിൽ.
- ഈ പക്ഷി സങ്കേതം ഏത് കായലിന്റെ തീരത്താണ്? - വേമ്പനാട് കായലിന്റെ.
- കുമരകം പക്ഷി സങ്കേതം ഏത് പേരിലും അറിയപ്പെടുന്നു? - വേമ്പനാട് പക്ഷി സങ്കേതം.
- ഈ സങ്കേതം പ്രധാനമായും ഏത് തരം പക്ഷികളുടെ ആവാസകേന്ദ്രമാണ്? - ദേശാന്തര പക്ഷികളുടെ.
- കുമരകം സങ്കേതത്തിൽ കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും രണ്ട് പക്ഷിയിനങ്ങളെ പേരെടുത്ത് പറയുക. - നീർക്കാക്കകൾ, താറാവിനങ്ങളെല്ലാം.
- ഈ സങ്കേതത്തിലെ പ്രധാന ആകർഷണം എന്താണ്? - സൈബീരിയയിൽ നിന്നും മറ്റ് ഹിമാലയൻ പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്നും എത്തുന്ന ദേശാന്തര പക്ഷികൾ.
- പക്ഷികളെ നിരീക്ഷിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രധാന മാർഗ്ഗം എന്താണ്? - ബോട്ട് യാത്രയിലൂടെയും വാച്ച് ടവറുകളിൽ നിന്നും.
- കുമരകം പക്ഷി സങ്കേതത്തിന്റെ ഏകദേശ വിസ്തൃതി എത്രയാണ്? - 14 ഏക്കറിലധികം.
- ഇവിടുത്തെ ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ പ്രധാന സവിശേഷത എന്താണ്? - കണ്ടൽക്കാടുകളും നെൽപ്പാടങ്ങളും.
- ഈ സങ്കേതം ആർക്കാണ് ഒരു അസുലഭ അവസരം നൽകുന്നത്? - പ്രകൃതി സ്നേഹികൾക്കും ഫോട്ടോഗ്രാഫർമാർക്കും പക്ഷി നിരീക്ഷകർക്കും.

Muthanga Wildlife Sanctuary. Image courtesy: keralatourism.org
വയനാട് വന്യജീവി സങ്കേതത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഭാഗമായ മുത്തങ്ങ വന്യജീവി സങ്കേതം കർണാടക, തമിഴ്നാട് സംസ്ഥാനങ്ങളുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്നു. വയനാട് ജില്ലയിലെ ഈ പ്രദേശം ആനകളുടെ സംരക്ഷണത്തിന് വലിയ പ്രാധാന്യം നൽകുന്നു. ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളും പുൽമേടുകളും ഇവിടെ ധാരാളമായി കാണാം. ആന, കടുവ, പുലി, കാട്ടുപോത്ത്, സാംബർ മാൻ, മ്ലാവ്, കാട്ടുപന്നി തുടങ്ങിയ മൃഗങ്ങൾ ഇവിടെ സ്വതന്ത്രമായി വിഹരിക്കുന്നു. കടുവാ സംരക്ഷണത്തിനും ആനകളുടെ ആവാസവ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തുന്നതിനും മുത്തങ്ങ പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. മിക്കപ്പോഴും മൈസൂർ വനങ്ങളിൽ നിന്ന് ആനകൾ മുത്തങ്ങ വഴി കേരളത്തിലേക്ക് കടക്കാറുണ്ട്. വയനാട് വന്യജീവി സങ്കേതത്തിന്റെ ഭാഗമായതിനാൽ ഇതിന് പ്രത്യേക പ്രഖ്യാപന വർഷം സാധാരണ പറയാറില്ല. പക്ഷികളുടെയും ഉരഗങ്ങളുടെയും വൈവിധ്യവും ഇവിടെയുണ്ട്. ജീപ്പ് സഫാരിയും വന്യജീവി നിരീക്ഷണവുമാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ.
- മുത്തങ്ങ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് ജില്ലയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്? - വയനാട് ജില്ലയിൽ.
- മുത്തങ്ങ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് വലിയ സങ്കേതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്? - വയനാട് വന്യജീവി സങ്കേതത്തിന്റെ.
- ഈ സങ്കേതം അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന സംസ്ഥാനങ്ങൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - കർണാടക, തമിഴ്നാട്.
- മുത്തങ്ങ സങ്കേതം ഏത് മൃഗത്തിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനാണ് വലിയ പ്രാധാന്യം നൽകുന്നത്? - ആനകളുടെ.
- മുത്തങ്ങയിലെ പ്രധാന വനരീതികൾ ഏതെല്ലാമാണ്? - ഈർപ്പമുള്ള ഇലപൊഴിയും വനങ്ങളും പുൽമേടുകളും.
- മുത്തങ്ങയിൽ കാണുന്ന ഏതെങ്കിലും രണ്ട് പ്രധാന മൃഗങ്ങൾ ഏതാണ്? - ആന, കടുവ.
- ആനകളുടെ പ്രധാന സഞ്ചാരപാതകളിൽ ഒന്നാണോ മുത്തങ്ങ? - അതെ.
- ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ടൂറിസം പ്രവർത്തനം എന്താണ്? - ജീപ്പ് സഫാരി.
- മുത്തങ്ങയിലെ സംരക്ഷണ പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം എന്താണ്? - കടുവാ സംരക്ഷണവും ആനകളുടെ ആവാസവ്യവസ്ഥ നിലനിർത്തുന്നതും.
- മുത്തങ്ങ വന്യജീവി സങ്കേതം ഏത് പർവതനിരയുടെ ഭാഗമാണ്? - പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ.


0 Comments